Tuesday, 12 July 2011 17:34 Slg. Naw Hkam
Dai ni ndai tsaban hta amyu langai a matu Independence (awmdawm shanglawt) ngu hpe n mai myit sai, prat n dep sai, n htuk tim, htuk hkra federal ngu hpe jawm hkapla nna jawm nga ra ai ngu policy hpe myidi nna hkapla nga ai myitsu ni hpang de ngai ndai laika hte shachyen dat mayu ai. Matut nna ndai tsaban hta Independence ngu gaw mai lu ai hpan n re ngu myitsawn la da ai ni hpe ndai laika hte hkrum shaga dat ai.
Aanhte a mungdan kaw n re sha mungkan de yu dat tim ya ten Tibet amyu ni (Miwa hpe rawt malan), Kurdish amyu ni (Turkey asuya hpe rawt malan) gaw tinang amyu Independence snr Autonomy lu na matu rawt malan nga ma ai. SSA-N dap ni gaw Independence ngu gabaw npu e tsap nga ma ai, kadai mi hpa tsun tsun ndai gabaw hpe gwi gwi jum tek ma ai. Jinghpaw ni 1961-1975 du hkra Independence gabaw e tsap lai wa sai, Ningbaw kaba Maran Brang Seng woi ningbaw ai 1975 ning kawn KIO/KIA a Independence gabaw hpe shaprai kau nna federal gabaw de hkawm mat ai gaw ya dai ni du hkra rai nga ai.
Laiza daju e Hpyen Hprim madun nga ai KIA hpyen hpung. Sumla: Kachin News Group
Lai sai bat kru ya shani hta Dingda Sudan mungchying sha ni gaw daru-magam-lu shanglawt mungdan hpe shangai dat manu ai.
Africa Dan a Dingdung maga shanu nga ai Sudan Mungdan gaw 1956 ning hta Egypt Mungdan hte United Kingdom Mungdan kaw na shanglawt lu la sai. Sudan Mungdan gaw shanglawt lu ngut ai hpang 17 ning tup dinghku majan matut byin wa sai. De hpang daw lahkawng hku nna Sudan dinghku majan bai matut byin wa ai gaw 1983 ning kawn 2005 ning du hkra rai wa sai.
2005 ning hta Tsepkawp Simsa Lam Ga Sadi (Comprehensive Peace Agreement) hpe Dingdung Sudan asuya gaw Dingda Sudan rawtmalan hpung Sudan People’s Liberation Army (SPLA) hte lata mahkret sai. Simsa lam la ai gaw hpyedu ni hpe majoi mi pyaw sha na matu, dinghku sharawt la na matu aten jaw dat ai n re, Dingda Sudan hpe shanglawt jaw na matu jahkrup bawngban na aten jaw dat ai she re.
Aten langai mi Shanglawt a matu jahkrup bawngban mat ai hpang 2011 January shata hta Mung shawa Sindai (Referendum) hta ma ai, Mungs hawa 99 % gaw Awmdawm shanglawt ngu ai Sindai hpe bang ma ai hte Dingda Sudan Mungdan Shanglawt lu sai. Shaning 50 ning shakut wa ai shanglawt gaw 2011 ning July shata 9 ya (bat kru ya) hta lu la sai, Mungchying mung shawa ni hkrap hkra kabu ma ai, US dat kasa Susan Rice tsun ai “shanglawt lu ai gaw kumhpa n re, ninggang lu ai she re.” Shi laika sara Adil Al-Baz ka ai gaw “Hkikhkam ai masha ni gaw ahkaw ahkang n’nan a matu hkikhkam ai masat dingsat nhtoi hpe galaw ma ai” da.
Shanglawt lu Masat Dingsat poi hpe Dingda Sudan Mungdan a mare-nu Juba kaw shana yuptung lai htawra maga galaw ma ai, dai Masat Dingsat Poi hta Mungkan Rapdaw a Ninggawn Amumadu salang Banki Mon wa sa du shanglawm nna African Mungdan a 54 lang na UN member tai sai lam ndau dat sai, dai poi hta kaga mungdan na ningbaw ni law law sa du lawm ai, US hte UK mungdan kaba ni mung madi shadaw hkap tau la ma ai.
Independence ninggang hpe lu na matu mungchying mungshawa 1.5 million si hkam lai wa ma sai, Dingda Sudan myutsaw hpyenla law law asak sum hkam, machyi hkam hkrum ma sai, asan sha tsun ga nga yang Shanglawt hpe sai hte galai la ma sai. Hpa majaw Dingda Sudan Mungdan ni ga garan pru ra ai hpe yu yu yang Dingdung Sudan hte Dingda Sudan gaw rau n mai pawng nga nga ai, Dingdung Sudan ni gaw Nubian amyu hte Arab lakying rai nna Muslim makam kapyawn ai, raitim Dingda Sudan ni gaw Christian law ai, nkau ni nat makam hpe nawku ai, ndai zawn re ai ni rai ma ai. Matut nna makam masham manghkang sha n ga, sut masa manghkang, amyu bawsang manghkang ni law law nga nna rau jawm n mai pawng nga ai, dai majaw garan pru na matu Dingda Sudan rawt malan ai. Ndai gaw hpa majaw Dingda Sudan ni Dingdung Sudan Mungdan kawn garan pru ra ai lam re.
Ndai hku htawng madun yang Jinghpaw hte Myen a mabyin masa lam ni hpe shingdaw mu lu na sai ngu kam ai, rau nga mai ai i? rau n mai nga ai i? ngu hpe mung mu lu na sai.
Padang Hkrunlam Majan Masing Myutsaw share shagan ni hpang de shagun dat ai laika (Shagun Laika)
Sunday, 10 July 2011 21:25 Hpung magam gun Usa Jidwi Dingla
Hkawp hkungga let,
Padang Hkrunlam Majan Masing, Hpyen Awn Daju, ningbaw kaba hte Du gyi salang ni, dap shawa share shagan yawng hpang de, Hpung magam gun Usa wa kawn, 2 lang ngu na ndai laika hte, Hkristu a mying ningsang hta kahtap n-gun jaw, shatsam hpaji daw shanglawm dat ai.
Amyu Wunpawng sha ni yawng, myit du myit dik ai pandung de du lu na matu matut myit shalawm let ja ja ahkyak la, dingrun galaw ging ang ai, amyu a magam lam ni gaw;
Myutsaw mungtsaw share shagan ni Padang Manau nau nga yang.
1. Myen hpyen asuya a gawng malai, hkra lata madi wahpang kaba tai let, Wunpawng Mungdan kata, buga kahtawng ningchyawng shara shagu hkan, buga jauman ni hpe tara kata, kam ai hku nhtum nni laba ka-up galaw nga ai Myen sut hpaga hpung ni (Hugawng ga: Yuzana, Amyu-ta Si-pwa-ye tu-tet-yee company, Hpakant ga: Achyu-Tu, Myanmar Ta-gawng, Putao ga: Htoo Company, Mali Nmai Zup: Asia World zawn re...) yawng hpe lam amyu myu hku nga n pyaw hkra di nna, hpang jahtum Jinghpaw Mung hta bungli matut galaw na matu myit daw myit hten mat hkra di sharin nhtawm, anhte a mungdan kata kaw nna pru mat wa hkra shawng galaw ra na re.
2. Ni htum htingbu jinghku Jinghpaw Wunpawng sha ni hpe hpa zawn n nawn, yu kaji nna, matse labye Myen hpyen asuya hte mahtang sut hpaga pawng nhtawm, arang kaba hte Wunpawng Mungdan shingra tara ni hpe kam ai hku jahten kau nna, Mungdan a sutgan, amyu sha a sutgan nhprang katsing rai ni hpe kam ai hku shaw la ya nga ai Miwa sut hpaga hpung ni a arang yawng hpe ading tawk n re ai sha, Indirect hku nna Myen hpyen asuya hpe hkan gasat ai kaw, yawng agrawp mat hkra di, grai si mani ai hku, yin di sharin shaga shari madun ra sai. Ndai gaw; ni htum ai htingbu, kaji htum ai wa raitim, kaba dik ai magam bungli galaw lu ai ngu madun ra ai aten re.
3. Jinghpaw Wunpawng Mungdan kata, Wunpawng amyu shayi ni ntsa, shinggyim lai kata, awu asin rai kam ai hku roi rip ai Myen hpyen hpung, Myen hpyendap ni hpe hkrak sagawn nhtawm, kasi hku nna atsai awai di, yawng htum hkra sat sharu dan na grai ahkyak nga ai.
4. Mungmasa hku jahta wa yang, Myen hpyen asuya hpe gap hkat shazim let, mung masa ninggam de du wa hkra alang lang tsun jahta yu tim galoi mung simsa lam, ngwi pyaw lam n lu sai majaw, kam na lam n nga sai. Re majaw KIA hpyendap gaw, amyu Wunpawng sha ni a shimlam sha n-ga, dai amyu sha ni hte seng ai lamu ga hpe du hkra Defence makawp maga sa wa ra ai majaw, anhte Mungdan kata a shimlam hte Mungdan a jarit yawng hpe Mungdan madu Hpyendap (KIA) ni nan lit la lu hkra hte, anhte a mungdaw jarit lai ai kadai hpyen hpe mung hkyamsa n jaw lu ai, galoi raitim gap ra na re.
Hpa majaw, English Empire wa pyi, hkawhkam lu ai Myen amyu masha ni hpe ading tawk up lai wa tim, anhte Jinghpaw amyu sha ni hpe ading tawk n lu up ai majaw, Jinghpaw mungdu ni hpe mahtang, ading tawk up shangun nga ai. Dai majaw Kachin Hill Track Regulation pru wa ra ai lam re. English wa ai masat ai lamu ga jarit hta, mi na kaji kawa ginru ginsa ni, mungdu ni uphkang masat da lai wa ai lamu ga jarit she madung re.
5. Amyu Wunpawng sha ni hpe madi shadaw nna Jinghpaw Mung kata nga ai Myen, Sam, Miwa, Kala mungchying shawa ni yawng a shimlam hpe mung, anhte Jinghpaw hpyendap ni nan lit la sa wa na hte, anhte uphkang ai npu kaw n kam ai ni yawng hpe gaw, wa mat mai ai de sa wa ra na re, ngu asan sha mu mada n’ngai.
Ngai Karai magam gun Usa langai wa hku nna, ndai daram tsun shalawm ai majaw grai sawng ai zawn byin na re. Chyum Laika hta (Mahte 5:44), Madu Yesu tsun ai “Na a hpyen wa hpe tsawra nga u” nga ai raitim, Myen hpyen asuya gaw Yesu tsun ai hpyen n re, Tsadan kawa she re. Yesu gaw, Tsadan matse labye hpe nhtum nni Ngarai kumhpa she jaw da nga ai. Re majaw Tsadan hpe gaw n htum n ni gasat gumlau kau na gaw Karai ra ai masa nan rai nga ai. Amyu a ningbaw ningla ni e..., Karai n ra dik ai gumrawng gumtawng re ai myit masin hpe shagawm kau nhtawm, awng padang lam a Madu, dai Hkristu Yesu hpang maga dingrun tsap lu ai amyu sha hpyendap majing tai lu hkra, ndai laika hti ai marang myit kataw shara n nga ai sha, atsawm rai myit yu nna matut dawdan sa wa lu u ga ngu, Hkristu a mying ningsang hta, n sim n sa, dai n htum n wai asak daju Karai Kasang kaw akyu hpyi ya nga n'ngai.
Satan hte Hpyen hpe ginhka saga (Ningmu)
Sunday, 10 July 2011 21:39 Hpung Sara Langai
Chyum Laika hta, hpyen wa hpe tsawra na matu Yesu Hkristu matsun da sai. “Ngai mahtang nanhte hpe tsun made ai gaw, nanhte a hpyen ni hpe tsawra mu, nanhte hpe zingri ai ni a matu mara dat akyu hpyi mu” (Mahte 5:44). Kasa Pawlu mung, Yesu Hkristu a matsun hpe bai madi shadaw da ai hpe mu lu ai.
“Dai hta n-ga, nang hpe hpyen wa ai wa kawsi nga a yang gaw, shi hpe jaw sha u; hpang gara nga a yang, lu na jaw u; dai lam galaw n-yang gaw, shi baw ntsa e grung nga ai wan n-ga nang sumpum da na wu ai” (Roma 12:20). Ga Shagawp laika 25:21 hta mung, dai hte maren tsun da ai. Anhte hpe hpyen ai wa gaw, anhte a jinghku sha n-ga, Hkristu hpe kamsham ai ni mai tai nga ai. Kasa Pawlu mung, Yesu hpe hpyen ai wa re, zingri ai wa re. Raitim jahtum hta, Yesu a sape majing tai ai hpe mu lu ai (Kasa 9).
J.W sha ni a rawtmalan hta garum na ra, dai gaw Karai Kasang sha re.
Daini anhte Wunpawng Mungdan Shanglawt Asuya gaw, hpyen asuya hpe hpyen hku gasat nga ai gaw, jaw a ni? Shanglawt Asuya hpyenla ni malawng gaw, Yesu Hkristu hpe kam ai ni re. Hpyen hpe gasat ai gaw jaw a ni? Shut sai ngu sawn la na kun?
Gaja nga yang hpyen asuya gaw, hpyen n re ai sha Satan rai taw nga ai hpe mu lu ai. Hkristan ni hku nna Satan hpe tsawra na matu, Satan hpe jaw lu jaw sha na matu n tsun da ai. Satan hpe gaw gasat mani kau na matu tsun da sai. “Shi gaw na a baw abrep na ra ai” (N.N. 3:15). Hpyen asuya gaw hpa majaw Satan mying lu ging a ta? Chyum Laika hta asan sha tsun dan sai.
Satan hpe Hebre ga hku Abadon, Helani ga hku Apolion ngu shamying ma ai. Lachyum gaw, sharun jahten ai wa Destroyer (Shingran 9:11). Hpyen asuya gaw mung shawa yawng hpe shaning (50) ning daram jahten sharun kau sai. Dai majaw, Myen mung asuya gaw hpyen n re, Satan she re.
Satan hpe Chyum Laika hta, tara n lang ai wa, jahte tam ai wa (Sh.K. 109:6; Shingran 12:10) ngu shamying da ai hpe mu lu ai. Hpyen asuya a tara n lang ai, jahte tam ai majaw, mara n lu ai ni si hkrum sai. Htawng de sharawng kau hkrum sai. Shanhte tara n lang ai majaw, Myen mung kaw dingman ai ni, kangka ai ni n mai tsap nga ai. Matsat shabat tara n lang ai ni sut su ngamu ngamai nga ma ai. Tara hkan ai ni kawsi hkrum nga ai gaw, myi hta dan dan leng leng rai nga ai. Dai majaw hpyen asuya gaw Satan nan rai nga ai.
Satan hpe Chyum Laika hta masu magaw ai wa, masu magaw ai wa a kawa (Yawhan 8:44) ngu shamying da ai. Hpyen asuya gaw, mung masha ni hpe daini du hkra masu magaw let uphkang nga ai. Hpyen asuya masu ai majaw, Wunpawng sha ni hte kaga bum nga masha ni daini du hkra laknak lang ra nga ga ai. Masu magaw ai kawa hpyen asuya gaw Satan nan rai nga ai.
Satan hpe Chyum Laika hta n hkru ai wa, Nat (Mahte 13:19, 38; Yawhan 17:15) ngu nna shamying ai hpe mu lu ai. Hpyen asuya a n hkru ai nat bungli gaw, anhte mung shawa ni hkrap ngu hkrap ngoi hte rai lai wa sai. Shanhte a zingri zingrat ai n hkru ai bungli a majaw, mare kahtawng hpe kau da nhtawm hprawng yen nga saga ai.
Hpyen asuya gaw lama na hpyen rai yang, Wunpawng Mungdan Shanglawt kaw na hpyi lajin ai lam hpe myit hkrum na hpa lit n li na re. Raitim Satan rai nga ai majaw, amyu myu masu magaw ladat hte KIA/KIO hpe lama ma bai galaw hkyen ai kun? ngu nna grai tsang nga ga ai.
Karai Kasang hpe manoi manat nna majan hpaw dat ai KIA hpe Karai Kasang gaw atsam jaw na re. Satan hpe Karai Kasang gasat ai majan hta, Karai Kasang galoi n sum ai. Anhte Wunpawng Mungdan Shanglawt Asuya mung, Satan hpe gasat nga ai re ngu myit la yang, Karai Kasang gaw awng padang atsam jaw na re hpe hkrak kam nngai.
“Si hkrung si htan e (Satan), na a padang ninghkaw kanang nga nga a nta? Si hkrung si htan e (Satan), na a balen kanang nga nga a ta?.....Anhte a Madu Yesu Hkristu a jaw e, anhte hpe padang jaw ai Karai Kasang chyawm gaw, a nga nga u ga law” (I Kor. 15:55, 57).
“Anhte a awng padang Yehowa Karai Kasang”
Daini na mabyin hta, Chyum Laika masa hku mu ai hpe tang madun ai re.
Hpung Sara langai
--
Kachin News Group a Inglik ga hku shiga hpe www.kachinnews.com kaw htet la nna, Jinghpaw ga hku shiga hpe www.kachinnews.com/kachin kaw htet la shajang ga. Na a shiga, sumla hte video ni hpe shiga@kachinnews.com snr nashiga@gmail.com de shalai jaw mai ai. Na a hpaji jaw laika hpe feedback@kachinnews.com de shagun jaw ga. Lama shiga htet la ai lam jahkring mayu yang, kachin-news@kachinnews.com de laika shana mai ai. Chyeju kaba sai.
0 comments