ဇူလိုင္ ၃၀-၂၀၁၁ -- ကခ်င္ျပည္နယ္ အေနာက္ပိုင္း ကားမိုင္းၿမိဳ႕တြင္ အသုဘအတြက္ ေျမျမဳပ္ သၿဂၤဳ ိလ္ရန္ ေျမက်င္းတူးေနေသာ လူ ၈ ဦးအား ယေန႔ ဇူလိုင္ ၃၀ တြင္ ျမန္မာစစ္တပ္ ခလရ (၅၈) မွ ေပၚတာဆြဲသြားသည္ဟု ေဒသခံမ်ားမွ တဆင့္သိရသည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္ ဖားကန္႔ ၿမိဳ႕နယ္ ေမာ္ေမာင္ဘြမ္ (Maw Mau Bum) တြင္ ေဒသခံျပည္သူ ၆၀ ခန္႔အား တႏိုင္းၿမိဳ႕နယ္ ဒြမ္ဘန္နယ္ေျမခံ ခလရ (၁၈၉)မွ ျမန္မာစစ္သားမ်ားက ဇူလိုင္ ၂၆ ရက္၊ ယမန္ေန႔ည ၁၀ မွ ၁၁ နာရီ ၾကား ေမးျမန္းစံုစမ္းျခင္းမရွိဘဲ ဖမ္းဆီးသြားသည္။

ဇူလိုင္ ၂၇ ရက၊္ ယေန႔ နံနက္တြင္ ၎တို႔အား မွန္လံုကား ၃ စီးျဖင့္ ျမစ္ၾကီးနားသို႔ေခၚေဆာင္ သြားသည္ဟု ေဒသခံမ်ားေျပာသည္။

ဇူလိုင္ ၂၇ ရက္၊ ယေန႔ည ၆ နာရီေနာက္ပိုင္း ကခ်င္ျပည္နယ္အေနာက္ပိုင္း ဆင္ဘိုၿမိဳ႕နယ္ ဘန္ဒန္ေက်းရြာတြင္ ေဒါ့ဖုန္းယန္ နယ္ေျမခံ ခလရ (၁၄၂) မွ ျမန္မာစစ္တပ္က မိုင္းနင္းမိကာ ၁ ဦးေသ၊ ၂ ဦး ဒဏ္ရာရရွိသည္ဟု KIO အရာရွိမ်ားေျပာသည္။

ဇူလိုင္ ၂၄ ရက္ေန႔ ဆင္ဘုိအနီး KIA တပ္ရင္း ၅ ေဒသတြင္ ဒြန္ဘန္ေက်းရြာတြင္ ထား ေနာ္ေလာန္ (Hta Naw Lawn)၏ အိမ္အား ေဒါ့ဖုန္းယန္ နယ္ေျမခံ ခလရ (၁၄၂) မွ ျမန္မာစစ္သားမ်ားက မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးလိုက္ကာ အနီးအနားမွ အိမ္ ၂ လံုး ကုိလည္း ဖ်က္ဆီးလိုက္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားမွတဆင့္သိရသည္။

ဇူလိုင္ ၂၄ ရက္ေန႔ ဆင္ဘုိအနီး KIA တပ္ရင္း ၅ ေဒသတြင္ ဒြန္ဘန္ေက်းရြာတြင္ ထား ေနာ္ေလာန္ (Hta Naw Lawn)၏ အိမ္အား ခလရ (၁၄၂) မွ ျမန္မာစစ္သားမ်ားက မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးလိုက္ကာ အနီးအနားမွ အိမ္ ၂ လံုး ကုိလည္း ဖ်က္ဆီးလိုက္သည္ဟု ေဒသခံမ်ားမွတဆင့္သိရသည္။

By:KNG news

Kamai Ninghtawn, Kahtan Yang Mare kaw na Hkauna galaw nga ai Mare
masha marai (7) hpe Myen ni gap sat ai lam chye lu ai. Marai (7) kaw
na Seng Du ngu ai shabrang wa hpe gaw jahkrung htu lup kau ai lam chye
lu ai. Slg. Marip Tang mung si ai kaw lawm ai lam chye lu ai. Ndai
zawn mare masha mu mamu yawng hpe majoi mi gap sat wa ai majaw, ya ten
Kahtan Yang mare kaw na mare masha ni yawng gaw Kamai Mare de hprawng
yen mat sai lam chye lu ai.

Ndai lang byin ai majan hta gaw, moi de prat tup majan kade byin hkrum
tim, n htawt ai Rev. Lamung Naw Htoi (Ga Ra Yang), hte Rev. Dashi
Brang (Ga Ra Yang) yan mung hkrap myi prwi hte hpung masha ni hpe woi
lakawn nna, Njang Dung buga de hprawng du wa masai, nga nna buga masha
ni tsun wa ma ai.

Myen Hpyen Dap hku nna, Jinghpaw Mung shawa hpe laksan gasat na matu
lawu ga na laksan hpyenla tsasam ni hpe shangun dat ai lam shiga na lu
ai.

Jahkrau Loi Seng hkan mung mu mamu mare masha ni hpe hkan gap taw ai
lam chye lu ai. Dai majaw, dai kahtawng mare hkan na mare masha ni gaw
ni nawn ai shara de hprawng yen mat sai lam chye lu ai. Masha kade si
sai hpe gaw matut nna sagawn nga ding yang re ai lam chye lu ai.

Ndai zawn matut nna, grau grau laja lana byin wa na rai yang gaw, Mung
Shawa yawng nga manga sinat lang nna ninghkap ra na re ai lam mung
Buga masha ni tsun wa ma ai. Ndai shiga ni hpe matut nna sakse sakgan
hte hkrak Mungkan de tang madun lu na matu mung, Mungdan kata,
shinggan nga ai amyu sha yawng lit la sa wa na matu, Buga kata kaw nga
ai myitsu ni tsun shana wa ma ai.
bY:Bugashihtawn blog

ဘိုဘိုေက်ာ္ျငိမ္း

ယခုတေလာ တ႐ုတ္စစ္အင္အား ၾကီးထြားလာမႈနဲ႔ စစ္လက္နက္ အသစ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆက္တိုက္ ေပၚထြက္ေနတာေတြအေပၚ အေမရိကန္ႏွင့္အတူ ဂ်ပန္လို အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြက စိုးရိမ္ ပူပန္လာေနၾကတယ္။

ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာပစ္ ဒံုး DF21 ဟာ အေမရိကန္ေတြ ထင္တာထက္ေစာၿပီး စမ္းသပ္ႏုိင္တဲ့အဆင့္ကို ေရာက္ရွိေၾကာင္း ပထမ ၾကားခဲ့ၾကရၿပီး မၾကာခင္မွာပဲ တ႐ုတ္က ေလယာဥ္တင္သေဘၤာ တည္ေဆာက္မယ့္အေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာလိုက္တာပါ။

၂ဝ၁၁ ပထမပတ္ထဲမွာ ေမွ်ာ္လင့္ထားထက္ေစာၿပီး ေနာက္မ်ိဳးဆက္သစ္ 5th Generation တိုက္ေလယာဥ္ J20 ကို (စမ္းသပ္ ပ်ံသန္းျခင္းမျပဳမီ ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ေနစဥ္မွာ) တ႐ုတ္ ဝါသနာရွင္ တဦးက ဓာတ္ပံု႐ိုက္ၿပီး အင္တာနက္ေပၚ ျဖန္႔ေဝခဲ့ၿပီးေနာက္ ဒီတိုက္ေလယာဥ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စိုးရိမ္မႈေတြ ေဝဖန္မႈေတြ ျပန္႔သြားျပန္တယ္။

အေမရိကန္ စစ္တပ္နဲ႔ တ႐ုတ္စစ္တပ္တို႔ဟာ ဖြဲ႕စည္းပံုေရာ၊ စဥ္းစားပံု၊ စစ္အေတြး အေခၚ(Military Doctrine) ခ်င္းပါမတူၾကပါ။ ဗမာစစ္တပ္ဟာ စစ္အေတြးအေခၚမွာ တ႐ုတ္စစ္တပ္ကို နမူနာ ယူေလ့ရွိတာေၾကာင့္ တ႐ုတ္စစ္တပ္ အေၾကာင္းကို အတိုင္းအတာတခုအထိ သိသင့္သိအပ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ တ႐ုတ္တို႔ရဲ႕ client state၊ တ႐ုတ္ကို အားကိုးရတဲ့ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တ႐ုတ္ၾကီး ႏွာခ်ီရင္ ဗမာႏိုင္ငံဟာလဲ ေအာက္ေလအဟပ္ခံရတတ္ပါတယ္။ တခ်ိန္ထဲမွာ တ႐ုတ္ၾကီး အင္အားၾကီးထြားရင္ ဗမာႏိုင္ငံ့အေရးကိုပါ တိုက္႐ိုက္ဆက္ႏြယ္ လႈပ္ရွား လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လဲ တ႐ုတ္တုိ႔ရဲ႕ ျဖစ္ထြန္းတိုးတက္မႈကို မ်က္ေျချပတ္ခံလို႔ မျဖစ္ပါဘူး။

ဤေဆာင္းပါး ရည္ရြယ္ခ်က္က တ႐ုတ္နဲ႔ အေမရိကန္စစ္တပ္တို႔ရဲ႕ ကြာျခားခ်က္အျပင္ ကြာဟခ်က္တို႔ကို ေဖာ္ျပၿပီး ထင္ျမင္ခ်က္နဲ႔ လက္ေတြ႔ကြာျခားတာကို သံုးသပ္ေဝဖန္ဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဟာ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈ တရွိန္ထိုး တိုးတက္လ်က္ရွိ႐ုံမက ခ်မ္းသာလာတာနဲ႔အမ်ွ သူရဲ႕စစ္အင္အားကို တရွိန္ထိုး ျမႇင့္တင္ေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံအမ်ားစုက သူတို႔ရဲ႕စစ္အသံုးစားရိတ္ကို ေလွ်ာ့ခ်ေနခ်ိန္မွာ တ႐ုတ္ေတြ စစ္အသံုးစရိတ္ကို ႏွစ္စဥ္တိုးေနပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္လဲ စစ္အင္အားဆိုတာ ေန႔ခ်င္း ညခ်င္း ေျပာင္းလဲႏိုင္တာ မဟုတ္ပါဘူး။

ေမာ္စီတုန္း လက္ထက္က တ႐ုတ္စစ္တပ္ဟာ လူအင္အား မ်ားေပမယ့္ စစ္လက္နက္ပစၥည္းမွာ အေနာက္ႏိုင္ငံစစ္တပ္ေတြနဲ႔ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဆိုဗီယက္စစ္တပ္ႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း ယွဥ္ဖို႔ အဆင့္မမီပါ။ အေရအတြက္မွာသာေပမယ့္ အရည္အခ်င္းတြင္ အားနည္းပါတယ္။

စစ္တပ္တတပ္ရဲ႕ အရည္အေသြးဆိုတာမွာ စစ္သားဦးေရအျပင္ ေခတ္မီစစ္လက္နက္မ်ား တပ္ဆင္ႏိုင္မႈနဲ႔ အဆင္သင့္ျဖစ္မႈ၊ စစ္သားမ်ား ေလ့က်င့္မႈနဲ႔ အဆင္သင့္ျဖစ္မႈ၊ ကုန္းတပ္ ေရတပ္ ေလတပ္ အားလံုး တညီတညြတ္ထဲ ပူးတြဲတိုက္ခိုက္ႏိုင္မႈ၊ ေထာက္ပံ့ေရး စတဲ့ နည္းဗ်ဴဟာ မဟာဗ်ဴဟာ အခ်က္ေပါင္းမ်ားစြာေပၚ မူတည္ေနျပန္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ စစ္တပ္တိုင္းမွာ လက္နက္တပ္ဆင္မႈ၊ ေလ့က်င့္ျပင္ဆင္မႈ ဘက္ေပါင္းစံု ျပည့္စံုမွ စစ္တပ္နဲ႔တူတဲ့ စစ္တပ္ Professional army လို႔ မွတ္ေက်ာက္အတင္ခံႏိုင္မွာပါ။ ေမာ္လက္ထက္က တ႐ုတ္စစ္တပ္ဟာ ကမၻာ့ အဆင့္မရွိေသးပါ။ ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီ အာဏါတည္ၿမဲေရးအတြက္ ထိန္းေပးႏိုင္ေသာ စစ္တပ္ဘဝသာသာရွိပါေသးတယ္။ တိန္ေလ်ာက္ပိန္ တက္လာၿပီး စီးပြားေရးအေျခက် ခ်မ္းသာလာမွ စစ္တပ္ႏွင့္တူေသာစစ္တပ္ အဆင့္သို႔ ေရာက္ဖို႔ ၾကိဳးပမ္းခဲ့တာမို႔လို႔ အႏွစ္ (၃ဝ) သာသာပဲ ရွိပါေသးတယ္။

Professional army ဘဝကို ကူးေျပာင္းလ်က္ရွိတဲ့ တ႐ုတ္စစ္တပ္မွာ ေမာ္ေခတ္ကလို ႏိုင္ငံေရးသေဘာတရားဟာ အဓိက မဟုတ္ေတာ့ပါ။ ကမၻာ့အဆင့္အတန္းမီ စစ္တပ္ျဖစ္ဖို႔၊ ႏုိင္ငံျခား စစ္တပ္ေတြကိုယွဥ္ၿပိဳင္ ေျခမႈန္းႏုိင္ဖို႔ ၾကိဳးစားခဲ့တာ ဒီကာလအတြင္းမွာ သိသိသာသာကို တိုးတက္လာပါေတာ့တယ္။

ဥပမာ ေမာ္လက္ထက္က စစ္သားေပါတယ္၊ စစ္ပစၥည္းရွားတယ္ဆုိတဲ့ အေတြးအေခၚနဲ႔ လူသားလိႈင္း (Human Wave) တိုက္ခိုက္နည္းကို တြင္တြင္သံုးခဲ့ၾကပါတယ္။ အေမရိကန္တို႔က စစ္ပစၥည္းထက္ လူကို တန္ဖိုးထားတဲ့ စနစ္ကို ဦးစားေပးသလို ဒီေန႔ တ႐ုတ္စစ္တပ္လဲ စစ္သားကို တန္ဖိုးထားလာပါၿပီ။

အေမရိကန္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈစံနစ္တြင္ အစိုးရ၏က႑သည္ သမၼတ၏တာဝန္ျဖစ္၍ သမၼတသည္ စစ္ေသနာပတိ Commander-in-Chief ျဖစ္သည္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ၏ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ ပံုစံနစ္တြင္ လႊတ္ေတာ္ကသာ စစ္ေၾကျငာခြင္႕ရွိသည္။ စစ္ေၾကညာၿပီးလွ်င္ သမၼတက လိုအပ္သလို စစ္ႏိုင္ေရးအတြက္ေဆာင္ရြက္ရမည္။ သမၼတတြင္အာဏာ အျပည့္ေပးထားသည္။ Embedded power of the President ဟုေခၚပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စစ္တပ္သည္ သမၼတေအာက္တြင္ လံုးလံုးတည္ရွိပါသည္။ အေမရိကန္စံနစ္တြင္ လႊတ္ေတာ္၏ အာဏာမွာ ေငြ ျဖစ္သည္။Power of the Purse ဟုေခၚသည္။ စစ္တိုက္စားရိတ္၊ စစ္တပ္စားရိတ္ အားလံုးကို လႊတ္ေတာ္ကို ျပန္ေတာင္းခံရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ Balance of Power အရ သမၼတတဦးထဲ၊ လႊတ္ေတာ္ တဖက္ထဲ၊ အာဏာေဇာင္း မေစာင္းရေလေအာင္ အာဏာကို ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု ဥပေဒအရ ထိန္းထားေပးသည္။

ဒီေနရာမွာ အေရးၾကီးေသာ အခ်က္ကို ေထာက္ျပပါရေစ။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံတြင္ တဦးခ်င္း စြမ္းေဆာင္မႈ Individualism ကို အားေပးသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စစ္ႏုိင္ေရးသည္ သမၼတမွာ တာဝန္ရွိသည္။

သို႔ေသာ္ ထိုမွတဆင့္ ႏိုင္ငံတိုင္းတြင္ စစ္တပ္က အာဏာမသိမ္းႏုိင္ရန္ အထိန္းအကြပ္ရွိရမည္။ အေရးၾကီးေသာ ပညတ္ခ်က္မွာ စစ္တပ္၏ ဘတ္ဂ်က္ႏွင့္ စစ္ရာထူးခန္႔မႈကို ထိန္းကြပ္ဖို႔လိုသည္။ ဤႏွစ္ခုလံုးတြင္ သမၼတ အျပင္ လႊတ္ေတာ္ကပါ ကိုင္တြယ္လာသည္။ အေမရိကန္စနစ္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ အဆင့္ ေရာက္သည္ႏွင့္ ဥပေဒအရ သမၼတက အဆိုျပဳလာေသာ စစ္ဗိုလ္ကို လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳေပးရပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အေမရိကန္စစ္ဗိုလ္တေယာက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ျဖစ္ဖို႔ရာ စစ္တပ္ထဲတြင္လည္း ဆရာရွိရသလို လႊတ္ေတာ္တြင္လည္း ဆရာရွိရပါသည္။ တခ်ိန္ထဲမွာ လႊတ္ေတာ္ကလည္း စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ျဖစ္သင့္၊ မျဖစ္သင့္ ခ်ိန္ဆႏိုင္မည္။ မလုိအပ္သူ မ်ားကိုဖယ္ရွားႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။

အေမရိကန္ႏုိင္ငံဟာ ဒုတိယကမၻာစစ္တုန္းက ဥေရာပမွာ ဂ်ာမနီ၊ အာရွမွာ ဂ်ပန္ တို႔နဲ႔ တၿပိဳင္ထဲ စစ္မ်က္ႏွာ ႏွစ္ဖက္ကို တိုက္ခဲ့ရတဲ့အတြက္ တခ်ိန္ထဲမွာ စစ္ပြဲ (၂) ပြဲ အႏုိင္တိုက္ႏုိင္ရမယ္ဆိုတဲ့ စစ္အေတြးအေခၚကို ယေန႔အထိ ခံယူထားပါတယ္။ စစ္ေအးကာလတြင္ စစ္အင္အားၾကီးေသာ ဆိုဗီယက္တို႔ဦးေဆာင္သည့္ ဝါေဆာ စစ္အဖြဲ႔ၾကီးကို ရင္ဆိုင္ႏိုင္ရန္္ စစ္အင္အားကို ျပင္ဆင္ခဲ့သည္။ ထို႔ျပင္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသည္ (၂ဝ) ရာစုဦးပိုင္းကာလကတည္းက ကမၻာ့အင္အားၾကီးႏုိင္ငံျဖစ္ခဲ့ရေသာေၾကာင့္ ၎၏ စစ္ေရးအေတြးအေခၚ military doctrine မွာ တုိက္စစ္ (offensive) ကုိဦးစားေပးသည္။

အေမရိကန္ႏုိင္ငံသည္ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးသည္ႏွင္႕ ျပင္သစ္တို႔ႏွင့္ ေရတပ္တိုက္ပြဲျဖစ္သည္။ ေနာက္တခါ လူသိနည္းေသာ ၁၈၁၂ စစ္ ေခၚေသာ အဂၤလိပ္တုိ႔ႏွင့္ ဒုတိယ အၾကိမ္စစ္တိုက္ရသည္။ ၿပီး အေမရိကန္-မက္ဆီကို စစ္ပြဲျဖစ္သည္။ အေမရိကန္-စပိန္ စစ္ပြဲျဖစ္သည္။ ဒိေနာက္ ပထမကမၻာစစ္။ ဒုတိယကမၻာစစ္ ၿပီးၿပီးခ်င္း ကိုးရီးယားစစ္၊ ၿပီးေတာ့ ဗီယက္နမ္စစ္၊ ၿပီးေတာ့ အီရတ္စစ္ (၂) ခါ။ ယခုလက္ရွိ အာဖဂန္စစ္ ေခတ္အဆက္ဆက္ စစ္တိုက္လာေသာ စစ္ကိုဦးစားေပးေသာ ႏုိင္ငံျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တိုက္စစ္ (offensive) ကို အားသန္ေသာ စစ္တပ္ျဖစ္သည္။

ယေန႔တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ကြန္ျမဴနစ္ႏိုင္ငံဟု အမည္တတ္ထားေသာ္လည္း ဝါဒေရးရာအရ နာမည္ခံ ကြန္ျမဴနစ္မ်ားျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္မ်ားသည္ ဝါဒထက္ ပါတီ အာဏာတည္ၿမဲေရး၊ တ႐ုတ္ျပည္ႏွင့္ တ႐ုတ္လူမ်ိဳး ေကာင္းစားေရးကို ဦးတည္ေသာ လက္ေတြ႔သမားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္မ်ားသည္ ပါတီတည္ေထာင္စ၊ ကနဦး ကာလကတည္းက စစ္တပ္ကို စစ္ေကာ္မရွင္ကဦးစီးခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တ႐ုတ္၏ စနစ္ေအာက္တြင္ စစ္ေကာ္မရွင္ဟာ သီးျခား အာဏာမ႑ိဳင္ လာျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္စစ္တပ္ဟာ အစိုးရ အာဏာေအာက္မွာမရွိ၊ စစ္ေကာ္မရွင္ေအာက္မွာ သီးျခားရပ္တည္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ လက္ရွိ တိန္ေလ်ာက္ပိန္ တည္ေဆာက္ခဲ့ေသာ ဖြဲ႕စည္းပံု စံနစ္ေအာက္တြင္ ထိပ္ဆံုး ေခါင္းေဆာင္မွာ ပါတီေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ကာ သမၼတ၊ စစ္ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ စသျဖင့္ ရာထူး (၃) ခုစလံုးကို ရယူေစရမည္။ တိန္ေလ်ာက္ပိန္ တဦးပဲ စစ္ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ရာထူးကိုကိုင္ထားၿပီး ေနာက္ဆံုးမွ သမၼတ က်န္ဇီမင္းကို လႊဲေပးခဲ့သည္။ က်န္ဇီမင္းကလည္း ဟူက်င္ေတာင္ကို လႊဲေတာ့ စစ္ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ရာထူးကို ကိုင္ထားရန္ ၾကိဳးစားဖူးေသးေသးေသာ္လည္း ေနာက္ဆံုး လႊဲေပးခဲ့ရသည္။

တ႐ုတ္စစ္ေကာ္မရွင္၏ ထူးျခားခ်က္မွာ တ႐ုတ္စစ္တပ္၏ ဘတ္ဂ်က္၊ စစ္တပ္ လုိအပ္ခ်က္၊ စစ္ပစၥည္း၊ စစ္လက္နက္အားလုံး စစ္ေကာ္မရွင္ေအာက္တြင္ ရွိသည္။ ထို႔ျပင္ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ၊ စစ္ရာထူးခန္႔ အာဏာနဲ႔ စစ္တပ္အေရႊ႔အေျပာင္းအားလံုးဟာ စစ္ေကာ္မရွင္လက္ထဲမွာ ရွိပါတယ္။ ဘတ္ဂ်က္၊ စစ္ရာထူးခန္႔အာဏာ နဲ႔ စစ္တပ္ အေရႊ႔အေျပာင္း အာဏာေတြဟာ စစ္တပ္ကို အာဏာမသိမ္းႏုိင္ေအာင္ ထိန္းကြပ္မႈေတြအတြက္ အလြန္အေရးၾကီးတဲ့ အာဏာထိန္းခ်ဳပ္မႈ ယႏၲရားေတြျဖစ္ပါတယ္။

ေမာ္ဆံုးသြားၿပီး (၄) ဦးဂိုဏ္းကို ႏွိမ္ႏွင္းဖို႔ ဖမ္းမိန္႔ေပးခဲ့တာ စစ္ေကာ္မရွင္္ အတြင္းေရးမႉး မာရွယ္ယိရွင္နင္း (Ye Jianying) ျဖစ္ပါတယ္။ မာရွယ္ယိရွင္နင္းဟာ ေတာ္လွန္ေရးကတည္းကပါခဲ့တဲ့ စစ္သားေဟာင္းၾကီးျဖစ္လို႔ တိန္ေလ်ာက္ပိန္ဟာ စစ္အတြင္းက အမွတ္(၄) တပ္မေတာ္ (4th Route Army) ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးမႉးျဖစ္ခဲ့တာေၾကာင့္ စစ္တပ္က ေလးစားမႈ ရွိသည္။ တခါ ၁၉၈၉ တိန္အန္မင္ရင္ျပင္မွာ တ႐ုတ္ေက်ာင္းသားေတြ ဆႏၵျပၾကေတာ့ စစ္ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ အေနနဲ႔ တိန္ေလ်ာက္ပိန္ကပဲ ပစ္မိန္႔ေပးၿပီး ႏွိမ္နင္း ေစခဲ့တာပဲ။

မႏွစ္က တ႐ုတ္ျပည္ အေနာက္ဖက္ ဇင္က်င္းျပည္နယ္မွာ ဆႏၵျပပြဲေတြျဖစ္ေတာ့ သမၼတဟူခ်င္ေတာင္ဟာ ႏုိင္ငံျခားခရီးစဥ္ကို ဖ်က္ၿပီးျပန္ခဲ့ရတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က စစ္ေကာ္မရွင္မွာ ပါတီက ဟူခ်င္ေတာင္တေယာက္ပဲ ပါဝင္တယ္။ လိုအပ္လို႔ တပ္အေရႊ႔အေျပာင္းအမိန္႔ကို သူတေယာက္ပဲ ေပးႏုိင္လို႔ပါ။ မၾကာေသးခင္က ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ အစည္းအေဝးကမွ အိမ္ေရွ႕စံ ဒုသမၼတ ( Xi Ping ) ကို စစ္ေကာ္မီရွင္ရဲ႕ ဒုဥကၠ႒ ခန္႔အပ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

တ႐ုတ္စနစ္ေအာက္မွာ ကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီးလက္ေအာက္မွာ စစ္တပ္မရွိပါ။ စစ္တပ္ဟာ စစ္ေကာ္မရွင္ေအာက္မွာပဲတည္ရွိပါတယ္။ ကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီးရဲ႕တာဝန္က တျခားႏုိင္ငံမွ ကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီးမ်ားကတဆင့္ တျခားႏုိင္ငံေတြက စစ္တပ္မ်ားနဲ႔ ဆက္ဆံေရးျဖစ္ပါတယ္။

သို႔ေပမယ့္လည္း ကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီး (ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးအဆင့္)စစ္ေကာ္မရွင္မွာ အဖြဲ႔ဝင္အျဖစ္ ပါသည္။

ကမၻာေပၚမွာ ႏိုင္ငံအမ်ားအားျဖင့္ဟာ စစ္တပ္ကို ကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီးေအာက္မွာပဲ ထားေလ႕ရွိပါတယ္။ တ႐ုတ္နဲ႔ တ႐ုတ္ပံုစံကို အတုခိုးၾကတဲ႕ ကြန္ျမဴနစ္ႏိုင္ငံေတြမွာပဲ စစ္တပ္ကိုစစ္္ေကာ္မရွင္ ေအာက္မွာထားၾကပါတယ္။ တ႐ုတ္စစ္တပ္ဟာ ကနဦး အစကတည္းက ဗဟိုဦးစီး စနစ္ေအာက္မွာေပါက္ဖြားရတာေၾကာင့္ ဗဟိုကခ်ဳပ္ကိုင္တဲ့ ပံုစံသဏၭာန္ကိုယူခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ တ႐ုတ္ဖြဲ႕စည္းပံုမွာ ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္ (၃) ခုရွိပါတယ္။ တ႐ုတ္စစ္တပ္မွာ ႏုိင္ငံေရးမႉးေတြ တြဲထားတဲ့ အေလ့အထ ရွိတာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးဌာန၊ ဌာနခ်ဳပ္ဆိုတာရွိတယ္။ တခါ ေထာက္ပံ့ေရး (Logistic) နဲ႔ စစ္လက္နက္ဝယ္ယူေရးကို (Armaments) ဗဟိုကခ်ဳပ္ကိုင္တာေၾကာင့္ ဒီဌာန (၂) အတြက္ ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္ (၂) ခုရွိျပန္တယ္။

ထူျခားတဲ့ ေနာက္ဖြဲ႔စည္းပံုက တ႐ုတ္စစ္တပ္မွာ အႏုျမဴလက္နက္ေတြကို ဒုတိယ အေျမာက္တပ္မေတာ္ Second Artillery Corps ေအာက္မွာ တစုတေဝးထဲထားတယ္။ အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္ နဲ႔ ဆိုဗီယက္တို႔မွာ မွားၿပီး အႏုျမဴလက္နက္ေတြ သံုးမိမွာစိုးလို႔ သမၼတသြားေလရာ အႏုျမဴ ပစ္မိန္႔ လွ်ိဳ႕ဝွက္ နံပါတ္ေတြကို စစ္ဗိုလ္တေယာက္က သယ္ေဆာင္လိုက္ရတယ္။ သမၼတကပဲ ပစ္မိန္႔ေပးႏုိင္တယ္ ။ တခါပစ္မိန္႔ကို စစ္ဗိုလ္ (၂) ေယာက္က မွန္မမွန္စစ္ၿပီးမွ (၂)ေယာက္စလံုး ေသာ့ဖြင့္ၿပီး တၿပိဳင္ထဲပစ္မွွ အႏုျမဴ လက္ႏွက္ေတြကို ပစ္လို႔႔ရေအာင္ လံုၿခံဳေရး အစီအမံေတြ အဆင့္ဆင့္ တပ္ဆင္ထားၾကရတယ္။ တ႐ုတ္က ဒီလံုၿခံဳေရး စနစ္ကိုမသံုးဘူး။

အေနာက္ႏိုင္ငံ ေတြမွာေတာ့ ၾကည္း၊ေရ၊ေလ ခြဲထားၿပီး သက္ဆိုင္ရာ ဌာနေအာက္မွာ သက္ဆိုင္ရာ ေထာက္ပံ႕ေရး ၊စစ္လက္နက္ဝယ္ယူေရးနဲ႔ အႏုျမဴလက္နက္တပ္ဆင္ေရးတို႔ကို ၾကည္း၊ေရ၊ေလ အလိုက္ခြဲတာဝန္ယူၾကတယ္။

လက္ရွိတ႐ုတ္စစ္ေကာ္မရွင္ဝင္မ်ား-

ဥကၠ႒ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ - သမၼတ - ပါတီအၾကီးအကဲ

လက္ရွိ ဟူခ်င္ေတာင္

ဒုဥကၠ႒ (ဒု) ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ - (ဒု) သမၼတ

လက္ရွိ ဇီပင္း Xi Ping

Gen. LIANG Guanglie (梁光烈) – Defence Minister
Gen. CHEN Bingde (陈炳德) – Chief of the General Staff
Gen. LI Jinai (李继耐) – Director of the General Political Department
Gen. LIAO Xilong (廖锡龙) – Director of the General Logistics Department
Gen. CHANG Wanquan (常万全) Director of the General Equipment Department
Gen. JING Zhiyuan (靖志远) – Commander of the Second Artillery Corps
Adm. WU Shengli (吴胜利) – Commander of the PLA Navy
AF Gen. XU Qiliang (许其亮) – Commander of the PLA Air Force

(မွတ္ခ်က္။ တ႐ုတ္စာႏွင့္ စကားမတတ္ပါ၍ အသံထြက္အမွန္ကို ဗမာလို မေဖၚျပေတာ့ပါ။ ထိုေၾကာင့္ အဂၤလိပ္ စာလံုးေပါင္းအတိုင္း ေဖၚျပလိုက္ပါသည္။)

ဒါေၾကာင့္ တ႐ုတ္စစ္ေကာ္မရွင္မွာ ၾကည္း၊ေရ၊ေလ အၾကီးအကဲေတြ အျပင္ ဗဟိုဌာနခ်ဳပ္ (၃) ခုရဲ႕ အၾကီးအကဲေတြ အႏုျမဴလက္နက္ေတြကို ကိုင္တြယ္ရတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၊ ကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီး (ဗိုလ္ခ်ဳပ္) လဲပါဝင္ျပန္တယ္။

တ႐ုတ္စစ္တပ္ရဲ႕ စစ္ေရးအေတြးအေခၚဟာ ခံစစ္ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ခံစစ္ဟာ ၾကီးထြားလာၿပီး က်ယ္ျပန္႔လာ႐ုံမက ပိုမိုအစြမ္း ထက္လာေတာ့ တက္ၾကြလႈပ္ရွားလ်က္ရွိေသာခံစစ္ (Active Defense) ဆိုၿပီးသံုးလာျပန္တယ္။

ေမာ္လက္ထက္ကထဲက တ႐ုတ္ဟာ တိုင္ဝမ္ျပႆနာနဲ႔ ကိုးရီးယားစစ္တုိ႔ေၾကာင့္ အေမရိကန္ေတြ ဝင္တိုက္လိမ့္မယ္ဆိုတဲ့ အေတြးနဲ႔ ခံစစ္ကို ျပင္ခဲ့ၾကတယ္။ အၾကမ္းဖ်ဥ္းေတာ့ တ႐ုတ္တပ္ေတြကို အတြင္းထဲ ဆုတ္ေပးလုိက္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ လုိဏ္ေခါင္းေတြတူးၿပီး စစ္လက္နက္ ပစၥည္းေတြနဲ႔ ရိကၡာေတြ စုေဆာင္းထားမယ္။ ပထမ ေျပာက္က်ားနည္းနဲ႔ ခုခံ၊ ၿပီးမွ တပ္ကိုျပန္စု။ ၿပီးမွ အလံုးအရင္းနဲ႔ ျပန္ေမာင္းထုတ္။ ဗီယက္နမ္စစ္မွာလို အေမရိကန္ေတြ အေသအေပ်ာက္ မ်ားလာရင္ အေမရိကန္ ျပည္သူေတြရဲ႕ ေထာက္ခံမႈကို မရရင္၊ အေမရိကန္ေတြ ျပန္ဆုတ္ရမယ္ဆိုတဲ့ စစ္ေရး အေတြးအေခၚမွာရပ္တဲ့ ခံစစ္ ျပင္ဆင္ေရးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တိုက္ရည္ခိုက္ရည္၊ တိုးတက္မႈအရ ဒီခံစစ္ကိုျပင္ဆင္ခဲ႕တာ အဆင့္ (၅) 5th Generation သို႔တိုင္ေရာက္ခဲ့ပါၿပီ။
ေမာင္ေအာင္မ်ိဳးရဲ႕ Building the Tatmadaw: Myanmar Armed Forces Since 1948 ကိုဖတ္ ၾကည့္ရင္ ဗမာစစ္ေရးအေတြးအေခၚ Military Doctrine ဟာ တ႐ုတ္ဆီက တပံုစံအတိုင္း ကူးယူထားတာကို ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာလဲ ႏုိင္ငံအလယ္ပိုင္း ေနျပည္ေတာ္ကိုေရႊ႔၊ လုိဏ္ေခါင္းေတြတူးၿပီး ခံစစ္ကို ျပင္ေနတာ ျဖစ္တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ခံစစ္အေနအထားဟာ ဒုတိယအဆင့္ 2nd generation သာသာပဲရွိပါေသးတယ္။ စစ္ေရးအရၾကည္႔ရင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ဟာ Sea Assault လို႔ေခၚတဲ့ ေရေၾကာင္းက တိုက္ခိုက္မႈ အႏၲရာယ္ရွိတယ္။ စစ္တပ္မွာ Command and Control လို႔ေခၚတဲ့ အမိန္႔ေပးထိန္းခ်ဳပ္မႈဟာ သိပ္အေရးၾကီးပါတယ္။ ဒါပ်က္ျပယ္သြားရင္ တပ္ေတြဖ႐ိုဖရဲ ျဖစ္ကုန္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေရေၾကာင္းက တိုက္ခိုက္မႈ အႏၲရာယ္ရွိတယ္ဆိုတာ စစ္သားအေတြးနဲ႔ၾကည့္ရင္ အလြန္အေရးပါပါတယ္။

စစ္တပ္တခုမွာ စစ္ေရးအေတြးအေခၚဟာ အေရးၾကီးပါတယ္။ ဒီ စစ္ေရးအေတြးအေခၚ အေပၚမူတည္ၿပီး မိမိရဲ႕ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္တို႔၊ မဟာဗ်ဴဟာတို႔ကို ခ်မွတ္ရတာပါ။

အေမရိကန္ ေရတပ္နဲ႔ တ႐ုတ္ ေရတပ္ကြာျခားမႈ

ႏိုင္ငံတိုင္းဟာ ကမၻာ့အင္အားၾကီးႏိုင္ငံ ျဖစ္လာရင္ ၎ရဲ႕ အင္အားကိုျပဖို႔ ေရတပ္ကို ထိုးခ်ဲ႕ရပါတယ္။ ေရတပ္မွာ (၃)မ်ိဳး (၃) စား ရွိပါတယ္။ ျမစ္ကမ္းနံေဘး ကမ္း႐ိုးတန္းေလာက္သာ လႈပ္ရွားႏုိင္တဲ့ အဆင့္ရွိတဲ့ ေရတပ္ကို Brown Water Navy အညိဳေရာင္ ေရတပ္လို႔ သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ မိမိရဲ႕ ကမ္းလြန္ေရျပင္မွ တဆင့္ မိမိ ေဒသအတြင္း မိမိရဲ႕ အင္အားကို ထုတ္ျပႏုိင္ေသာ အဆင့္သာရွိတဲ့ေရတပ္ကို ေခတ္သစ္အသံုးအႏႈန္းအရ Green Water Navy အစိမ္းေရာင္ေရတပ္လို႔ သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ Blue Water Navy အျပာေရာင္ ေရတပ္ဆိုတာကေတာ့ မိမိကမ္းေျခထက္ လြန္စြာကြာလွမ္းတဲ့ ကမ္းေျခအထိ မိမိအင္အားကို ထုတ္ျပႏိုင္တဲ့ေရတပ္။ တနည္းအားျဖင့္ ကမၻာ့သမုဒၵရာ အားလံုးမွာလိုသလို က်င္လည္လႈပ္ရွားႏိုင္တဲ့ေရတပ္ကိုမွ အျပာေရာင္ ေရတပ္လို႔ သတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။ တကမၻာလံုး မိမိအာဏာစက္ ျဖန္႔ႏုိင္ဖို႔က မိမိသေဘၤာမ်ားကို ေလယာဥ္္ရန္မွ ကာကြယ္ဖို႔ ေလယာဥ္တင္သေဘၤာမရွိ၍မျဖစ္ပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ တ႐ုတ္ေရတပ္မေတာ္ကို အစိမ္းေရာင္ ေရတပ္မွ အျပာေရာင္ေရတပ္အျဖစ္ အသြင္ကူးေျပာင္းဖို႔ တ႐ုတ္အစိုးရက ေလယာဥ္တင္္သေဘၤာ တည္ေဆာက္ဖုိ႔ ျပင္ဆင္ရတာပါ။

ကမၻာမွာ ေလယာဥ္တင္သေဘၤာရွိတဲ့ေရတပ္ဟာ (၇) ႏုိင္ငံေလာက္ပဲရွိပါတယ္။ ႏိုင္ငံအမ်ားရဲ႕ ေလယာဥ္တင္သေဘၤာေတြဟာ သေဘၤာထိပ္ပိုင္းမွာ Flat Top လို႔ ေခၚတဲ႕ ေလယာဥ္ အဆင္းအတက္အတြက္ ေျပးလမ္းကို တင္လိုက္ၾကတာ။ အေမရိကန္ ေလယာဥ္တင္သေဘၤေတြက ေျပးလမ္း (၂) ခုပါတဲ့ ဧရာမသေဘၤာၾကီးေတြျဖစ္တယ္။ လက္ရွိ အေမရိကန္မွာ ေလယာဥ္တင္သေဘၤာ (၁၁) စီးရွိပါတယ္။ USS Enterprise ကလြဲလို႔ ေလယာဥ္ တင္သေဘၤာ(၁ဝ) စီးဟာ Nitmitz Class လို႔ ေခၚပါတယ္ ။ ေနာက္ဆံုး ေရခ်တဲ့ သေဘၤာက USS George Bush ျဖစ္တယ္ ။ အေမရိကန္ေရတပ္က ေလယဥ္တင္ သေဘၤာတစီးမွာ စစ္သား ၅ဝဝဝ ခန္႔ရွိၿပီး ေလယာဥ္ အစီး (၈၅-၉ဝ) သယ္ေဆာင္ႏုိင္ပါတယ္။ သေဘၤာအတြက္ လည္ပတ္ေငြ သက္သက္ဟာ ေဒၚလာ သန္း (၁,ဝဝဝ) တစ္ဘီလ်ံရွိပါတယ္။

တ႐ုတ္ ေရတပ္မေတာ္ဟာ အခုမွ ေလယာဥ္တင္သေဘၤာ တည္ေဆာက္ဖို႔ ျပင္ဆင္တုန္း ရွိပါေသးတယ္။ ယူကရိန္းက ေဆာက္လို႔မၿပီးေသးတဲ႕ Varyag ဆိုတဲ့ ေလယာဥ္တင္သေဘၤာကိုဝယ္ၿပီး ေလ့က်င့္ေနၾကရပါၿပီ။ ေလယာဥ္တင္သေဘၤာတစီး ေရခ် ေလ့က်င့္အဆင္သင့္ျဖစ္ဖို႔ (၅) ႏွစ္မွ (၁ဝ) ႏွစ္ေလာက္ အခ်ိန္ယူရပါတယ္ ။ USS George Bush ကို ၂ဝဝ၁ မွာ စတင္တည္ေဆာက္တယ္၊ ၂ဝဝ၆ မွာေရခ်ႏိုင္တယ္။ လိုအပ္တဲ့ စစ္လက္နက္ပစၥည္း အီလက္ထရြန္းနစ္ပစၥည္း၊ ေရတပ္သားမ်ားနဲ႔ ေလယာဥ္မႉးေတြကို စုေဆာင္းျပင္ဆင္ရတာ ၂ဝ၁ဝ မွ စစ္မႈစထမ္းႏုိင္ပါတယ္။

ဒီဇင္ဘာ ၂၃ ရက္၊ ၂ဝ၁ဝ ျပည့္ႏွစ္က လူသိနဲၿပီး လွ်ိဳ႕ဝွက္မွတ္တမ္းမဟုတ္တဲ႕ တ႐ုတ္အစိုးရ အစီရင္ခံစာတခုက ေဖၚျပခဲ့တာမွာ အႏုျမဴသံုးမဟုတ္တဲ့ တန္ ၆ဝ,ဝဝဝ ရွိတဲ႕ ေလယာဥ္တင္သေဘၤာကို ၅ ႏွစ္အတြင္းေရခ်ၿပီး ဒီ ၁ဝ စုႏွစ္မတိုင္ခင္ စစ္မႈထမ္းႏုိင္မယ္။ ဒိထက္ ပိုၾကီးမားတဲ့ အႏုျမဴေလာင္စာသံုး သေဘၤာကို (၁ဝ) ႏွစ္အတြင္း ေရခ်ႏုိင္မယ္။ ေလာေလာဆယ္မွာ ရွီလန္ လို႔ နာမည္ေျပာင္းထားတဲ့ Varyag ကို ၿပီးေအာင္ ျပင္ဆင္တည္ေဆာက္ၿပီး (၂) ႏွစ္အတြင္း ေလ့က်င့္ေရးသေဘၤာအျဖစ္ စစ္မႈထမ္းႏုိင္ ရန္အစီအစဥ္ရွိတယ္လို႔ ေဖၚျပခဲ့ပါတယ္။

အေမရိကန္ေရတပ္မေတာ္ဟာ ေနာက္ ေခတ္သစ္ ေလယာဥ္တင္သေဘၤာ တည္ေဆာက္ဖို႔ အစီအစဥ္ေတြရွိပါတယ္။ CVN-21 (၂၁) ပ႐ိုဂရမ္လို႔ေခၚပါတယ္။ ေခတ္သစ္ေလယဥ္တင္ သေဘၤာ က Stealth Design ေရဒါ မျမင္ရတဲ့ ဒီဇိုင္းပါ။ ေရဒါ မျမင္ရဆိုေပမယ့္ လံုးဝမျမင္ရတာ မဟုတ္ပါ။ ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာၾကီးကို ငါးဖမ္းေလွအရြယ္ထင္ရေအာင္ စီမံထားတာပါ။ ေလာေလာဆယ္ အင္ဂ်င္နီယာပုိင္း အခက္အခဲနဲ႔ ေစ်းသိပ္ၾကီးတာေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ ေနရပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင္႕ Nitmitz Class ကိုပဲ တိုးတက္ေအာင္ မြမ္းမံထားတဲ့ Ford Class၊ USS Gerald Ford ကို ၂ဝဝ၈ ကထဲကတည္ေဆာက္ခဲ့တာ ၂ဝ၁၅ မွာ ၿပီးမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းထားၾကပါတယ္။ အေမရိကန္ေရတပ္မွာ Stealth Destroyer ေရဒါမျမင္ရတဲ့ ဖ်က္သေဘၤာေတြ ရွိေနပါၿပီ။ U.S. Zumwalt-class destroyer လို႔ ေခၚပါတယ္။

ထိုင္းႏိုင္ငံဘုရင့္ေရတပ္မေတာ္မွာ ေလယာဥ္တင္သေဘၤာ အေသးစားတစီး ရွိပါတယ္။ အကယ္၍မ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ စစ္ျဖစ္ခဲ့ေသာ္ ေလယာဥ္တင္သေဘၤာနဲ႔ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ဘက္က ႏွစ္ဖက္ညွပ္တိုက္ႏုိင္ပါတယ္ ။ စစ္မ်က္ႏွာတခုအစား ႏွစ္ခု ဖြင့္တိုက္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေလယာဥ္တင္သေဘၤာေတြဟာ စစ္ေရးအရ အေရးၾကီးပါတယ္ ။


အေမရိကန္ေရတပ္ တည္ေဆာက္ပံု

အေမရိကန္ေရတပ္တည္ေဆာက္ပံုက ရႈပ္ေထြးပါတယ္။ အေမရိကန္ စစ္ေရးအေတြးအေခၚက စစ္ (၂) ခုကို တၿပိဳင္ထဲတိုက္ႏုိင္ရမယ္ဆိုတဲ့ အေတြးအေခၚျဖစ္တဲ့အတြက္ သူ႔ရဲ႕ေရတပ္ကို အတၱလန္တစ္အုပ္စု Atlantic Fleet (Norfolk, Virginia) နဲ႔ ပစိဖိတ္အုပ္စု Pacific Fleet (Pearl Harbour, Hawaii) ဆိုၿပီး ခြဲထားပါတယ္။ ၿပီးမွတခါ နံပါတ္တပ္ေခၚတဲ့ Numbered Fleets ဆိုၿပီး ကမၻာၾကီးရဲ႕ ပထဝီအေနအထားရ လိုအပ္သလို ဖြဲ႔ထားျပန္တယ္။ ဥပမာ အာရွ အတြက္ 7th Fleet အမွတ္ (၇) ေရတပ္မေတာ္၊ ဥေရာပအတြက္ 6th Fleet အမွတ္ (၆) ေရတပ္မေတာ္။ အခုလိုအပ္လာလို႔ 5th Fleet အမွတ္ (၅) ေရတပ္မေတာ္ ကို ဘာရိန္းမွာ ျပန္ထားတယ္။ ေနာက္ဆံုး 4th Fleet အမွတ္ (၄) ေရတပ္မေတာ္ကို ေတာင္အေမရိက (Latin America) အတြက္ ၂ဝဝ၈/၂ဝဝ၉ ကျပန္ဖြဲ႔ခဲ့ပါတယ္။ ဒီ နံပါတ္ ေရတပ္မေတာ္ေတြက လႈပ္ရွားေနရတဲ့ ေရွ႕ေျပးေရတပ္ေတြ ျဖစ္တယ္။ ဥပမာ 5th Fleet အမွတ္ (၅) ေရတပ္မေတာ္ဟာ သူ႔နယ္ေျမေအာက္မွာရွိတဲ့ အိႏၵိယ သမုဒၵရာမွာ ကင္းလွည္႔ရတယ္။ လိုအပ္တဲ့ သေဘၤာနဲ႔ ေရတပ္သားေတြကို အတၱလန္တိတ္အုပ္စုနဲ႔ ပစိဖိတ္အုပ္စုက Atlantic Fleet နဲ႔ Pacific Fleet က အလွည့္က် ပို႔ေပးရတယ္။ အမွတ္ (၂) ေရတပ္မေတာ္ က ဗာဂ်ီးနီးယားမွာရွိၿပီး အတၱလန္တိတ္သမုဒၵရာ ေတာက္ေလ်ာက္ ေျမာက္ကေနေတာင္အထိ တာဝန္ရွိတယ္။ အမွတ္ (၃) ေရတပ္မေတာ္ ကယ္လီဖိုးနီးယားျပည္နယ္ စင္ဒီေရးဂိုးမွာ ရွိတယ္။ အေဝးေရာက္ အမွတ္စဥ္နဲ႔ ေရတပ္မေတာ္ေတြက တကယ္ကင္းလွည့္ၿပီး ရန္သူနဲ႔ရင္ဆုိင္ရတဲ့ တိုက္ခိုက္ေရး တပ္ေတြ၊ ဒီတပ္ေတြ တုိက္ရည္ခိုက္ရည္ရွိေအာင္ ေထာက္ပံ့ေရး Logistic နဲ႔ ခဲယမ္းလက္နက္ အပိုပစၥည္းေတြ ျပည့္စံုေအာင္ အတၱလန္တိတ္နဲ႔ ပစိဖိတ္အုပ္စုေတြက တာဝန္ယူၾကရပါတယ္။ ဥပမာ Shore Commanders ကမ္းေျခစစ္စခန္းမႉး ေတြရွိပါတယ္။သူတို႔က ဒီလိုအပ္ခ်က္ေတြကို ျဖည့္ဆည္းေပးရတာပါ။

ဗမာ့ေရတပ္မေတာ္မွာေတာင္ Navy Seals (၃) ဦးရွိပါတယ္ ။ က်ေနာ္ မွတ္မိ သေလာက္ ဒုဗိုလ္မႉးၾကီးအဆင့္ေတြ ေရာက္ကုန္ပါၿပီ။
တခါ ေရတပ္နဲ႔ အတူ ကမ္းေျခတက္တပ္ မရိန္းMarines ေတြရွိပါတယ္။ မရိန္းစစ္ဗိုလ္ေတြဟာ ေရတပ္ စစ္ဗိုလ္ သင္တန္းေက်ာင္းမွာ အတူတူ တက္ၾကရပါတယ္။ ျပီးမွ မရိန္း စစ္ဗိုလ္အျဖစ္ ခြဲထြက္ သြားၾကပါတယ္။ သို႔ေသာ္ Chain of Command လို႔ေခၚတဲ႕ အဆင့္ဆင္အမိန္႔ လိုက္နာမႈက်ေတာ့ မရိန္းေတြက သပ္သပ္၊ Marines Commandant အၾကီးအကဲေအာက္မွာရွိ ျပန္တယ္။ မရိန္းေတြမွာလဲ မရိန္းေတြကို ကူတိုက္ဖို႔ မရိန္းေလတပ္အေသးစားရွိျပန္တယ္။ မရိန္းေတြဟာ ရက္ (၆ဝ) အကူအညီမရဘဲ ကမ္းေျခတက္သိမ္းၿပီးရင္ ထိန္းထားဖို႔ ျပင္ဆင္ထားပါတယ္။ ကမ္းေျခတက္ မရင္းေတြ ဟာ တကိုယ္ထဲသြားလို႔မရပါ။ ေရတပ္ သေဘၤာေတြက အကူေပးရတာေၾကာင့္ ေရတပ္ႏွင့္အတူပါရတာေၾကာင့္ မရိန္းေတြဟာ ေရတပ္နဲ႔အတူ တြဲထားရပါတယ္။ ဒုတိယကမၻာစစ္က ဂ်ပန္ေတြနဲ႔ တိုက္ရာမွာ မရိန္းေတြ နာမည္ေကာင္း ရခဲ့ပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ မရိန္းေတြဟာ The Few, The Good, The Marines ဆိုၿပီး ဂုဏ္ယူေၾကြးေၾကာ္ၾကတာပါ။ လူနည္းတယ္ သို႔ေသာ္ ေတာ္ၾကတယ္ေပါ့။ အေမရိကန္မွာ လက္ရွိ မရင္းတပ္မ (၄) ခုရွိပါတယ္။ ၾကည္းတပ္မွာ တပ္မ (၁ဝ) ခုရွိပါတယ္။

အေမရိကန္မွာ ေရတပ္အၾကီးအကဲကို Chief of Naval Operation (CNO) လို႔ေခၚပါတယ္။
အေမရိကန္ တပ္မေတာ္ ဖြဲ႕စည္းပံုမွာ စစ္တပ္က အာဏာမသိမ္းႏုိင္ေအာင္ ၾကည္း-ေရ-ေလ-မရိန္းကို မွ်မွ်တတ လုိအပ္သလို ထူေထာင္ေပးထားပါတယ္။ ဗမာႏုိင္ငံမွာလို ၾကည္းတပ္က လႊမ္းမိုးထားတာမ်ိဳးမရွိပါ။ ဥပမာ ေရတပ္မွာ မရိန္းတပ္ေတြရွိသလို ေလယာဥ္ေတြရွိတယ္။ အေရးအၾကီးဆံုးက စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္တေယာက္ကို အၾကမ္းဖ်ဥ္း (၄) ႏွစ္ထက္ပိုၿပီး တေနရာမွာ မထားပါ။

အေမရိကန္ေရတပ္ဟာ တိုက္ပြဲထြက္ရင္ မက္ထရစ္ Matrix ပုံသဏၭာန္ သေဘၤာေတြ လာစုၿပီး task force အေနနဲ႔ တိုက္ၾကေပမယ့္ သေဘၤာအမ်ိဳးအစားအလိုက္ ေထာင္လုိက္ (Vertical) ခြဲၿပီး ပဏာမအေနနဲ႔ ေလ့က်င့္ၾကရတယ္ ။ ဥပမာ။ ။ ေရငုပ္သေဘၤာအုပ္စုနဲ႔ ေရေပၚ သေဘာၤအုပ္စုဆိုၿပီးခြဲ ထားတယ္။ ေရေပၚသေဘၤာအုပ္စုေအာက္မွာ ေလယာဥ္တင္သေဘၤာအုပ္စု၊ ဖ်က္သေဘၤာအုပ္စု၊ ခရူဇာအုပ္စု၊ ဖရီးဂိတ္ အုပ္စုဆိုၿပီး သေဘၤာအမ်ိဳးအစားလိုက္ခြဲၿပီး ေလ့က်င့္ရတယ္။ ဒါေတြကို အုပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ type commanders ေတြဆိုၿပီးရွိတယ္္။ သေဘၤာအမ်ိဳးအစားအလိုက္ ကၽြမ္းက်င္ေအာင္ လုပ္ျခင္းျဖစ္တယ္္။

ေလယာဥ္တင္သေဘၤာဟာ တစီးထဲ ကင္းလွည့္ေလ့မရွိပါ ။ carrier group လို႔ေခၚတဲ့ အေစာင့္အေလွ်ာက္ေတြ ၿခံရံၿပီး ကင္းလွည့္ရပါတယ္ ။ ဥပမာ Aeigis system လို႔ေခၚတဲ့ ေရဒါစနစ္က မိုင္ ၃ဝဝ အတြင္းရွိရွိသမွ်ေသာ သေဘၤာေတြ၊ ေလယာဥ္ေတြကိုရွာၿပီး လိုအပ္ရင္ ပစ္ခ်ႏုိင္ဖို႔အဆင္သင့္ လုပ္ထားရပါတယ္။ ေလယာဥ္ပစ္ဒံုးပ်ံေတြ၊ ေရငုပ္သေဘၤာကိုပစ္ဖို႔ depth charge ေတြေပါ့။ ဒါေပမဲ့ အေဝးကေရအငုပ္သေဘၤာက်ေတာ့ ဆိုနာ sonar နဲ႔ပဲရွာလို႔ ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေရငုပ္သေဘၤာလဲ ပါရျပန္တယ္။ လိုအပ္ရင္ ေတာ္ပီတိုနဲ႔ပစ္ အကာအကြယ္ေပးမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္ သေဘၤာအလိုက္ ကၽြမ္းက်င္မႈကို Type commander ေတြက ေလ့က်င့္ေပးၿပီး ဒုတိယ အဆင့္ အားလံုးပါဝင္ တိုက္ပြဲဝင္ႏုိင္ေအာင္ ေလ့က်င့္ၾကရျပန္တယ္။ ဥပမာ ဒီတာဝန္ကို Atlantic Fleet အတြက္ 2nd Fleet က တာဝန္ယူေလ့က်င့္ ေပးရျပန္တယ္။

ေရငုပ္သေဘၤာမွာလဲ မတူတဲ့ တာဝန္ေတြရွိျပန္တယ္။ ရန္သူ ေရငုပ္သေဘၤေတြ၊ ရန္သူ႔ သေဘၤာေတြကို လိုက္ရွာၿပီး ဖ်က္စီးတိုက္ခိုက္ႏုိင္တဲ့ ေရငုပ္သေဘၤာကို attack submarine (SSN) လို႔ေခၚပါတယ္။ သူတို႔ က အရြယ္အစားပိုေသးတယ္။ ပိုျမန္တယ္။ စစ္ေအးတိုက္ပြဲေခတ္က ရန္သူက မိမိႏုိင္ငံကို လက္ဦးမႈယူၿပီး တိုက္ခိုက္ ဖ်က္ဆီးခဲ့သည္ရွိေသာ္ ရန္သူကို ျပန္လည္ေခ်မႈန္းဖ်က္ဆီးႏုိင္ဖို႔ အေဝးပစ္ အႏုျမဴဒံုးပ်ံေတြ တင္ၿပီး ကင္းလွည့္ေနတဲ့ ေရငုပ္သေဘၤာေတြကို Fleet ballistic missile submarines (SSBN) လို႔ေခၚပါတယ္။ ဒါက MAD (Mutual Assured Destruction) ငါေသရင္ မင္းလဲ ေသမယ္ဆိုတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာအရပါ SSBN ေတြ တခါတခါ တာဝန္က်ရင္ လနဲ႔ခ်ီၿပီး ေရေအာက္ မွာေပ်ာက္ေနတတ္ပါတယ္။

ေရငုပ္သေဘၤာဟာ ဒီဇယ္ဆီနဲ႔ေမာင္းရင္ ဘက္ထရီကိုအားျပန္သြင္းဖို႔ ေရေပၚျပန္တက္ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေမရိကန္ ေရငုပ္ သေဘၤာေတြ အားလံုးဟာ အႏုျမဴအားနဲ႔ေမာင္းတဲ့ သေဘၤာေတြခ်ည္းပါပဲ။ ထို႔အျပင္ အခု cruise missile ေတြပါတပ္ဆင္ထားတာပါတယ္။ ေရေအာက္က ကုန္းကို ပစ္ႏုိင္စြမ္းရွိတာေၾကာင့္ ေရငုပ္သေဘာၤေတြဟာပိုၿပီး အေရးပါလာၾကပါတယ္။ ေရငုပ္သေဘၤာမွာ အသံမထြက္ဖို႔က အဓိကက်ပါတယ္။ ဆိုဗီယက္ေခတ္က ေရငုပ္သေဘၤာေတြဟာ စက္သံဆူညံတာေၾကာင့္ ဆိုနာနဲ႔ လြယ္လြယ္ ရွာႏုိင္တယ္။ တ႐ုတ္သေဘၤာေတြဟာ အေမရိကန္ေရငုပ္သေဘၤာေတြထက္ ပိုဆူညံတာကေတာ့ မျငင္းႏိုင္တဲ့ အားနည္းခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။

က်ေနာ္တို႔အရပ္သားေတြရဲ႕ အားနဲခ်က္က (စစ္) ဆိုရင္မုန္းလိုက္တာ၊ ေရေတာင္(စစ္) မေသာက္ဘူးဆိုၿပီး (စစ္) နဲ႔ပတ္သက္ရင္ ဘာမွ မသိခ်င္၊ မေလ့လာခ်င္ၾကဘူး။
စစ္တပ္ဆိုတာဘာလုပ္လုပ္ အမိန္႔ျပန္တမ္းနဲ႔ မွတ္တမ္းေရးရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စစ္တပ္မွာ institutional knowledge လို႔ေခၚတဲ့ အဆက္ဆက္ နားလည္မႈ ရွိပါတယ္။ ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာ တည္ေဆာက္ႏုိင္တာ တပို္င္း၊ ပိုင္ပိုင္ႏုိင္ႏုိင္ကိုင္တြယ္ တိုက္ခိုက္ႏိုင္တာတပိုင္းပါ။ ဒါေၾကာင့္ တ႐ုတ္ေရတပ္မေတာ္ဟာ ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာခ်င္း ယွဥ္ႏိုင္ဖို႔ အနည္းဆံုး (၅) ႏွစ္ကေန (၁ဝ) ႏွစ္၊ (၁၅) ႏွစ္ ၾကိဳးစားရပါအုံးမယ္။

အေမရိကန္ေရတပ္ဟာ ဒုတိယကမၻာစစ္က Midway တိုက္ပြဲမွာ ရာမာမိုတိုေခါင္းေဆာင္တဲ့ ဂ်ပန္ေရတပ္ရဲ႕ ေလယာဥ္တင္သေဘၤာ (၄)စီးကို ဖ်က္ဆီးႏုိင္ၿပီးကထဲက ေလယဥ္တင္ သေဘၤာခ်င္း တိုက္တဲ့ စစ္အေတြ႔အၾကံဳကိုရခဲ့ၿပီး ကိုရီးယားစစ္၊ ဗီယက္နမ္စစ္၊ အီရတ္စစ္ေတြမွာ ေလယဥ္တင္သေဘၤာနဲ႔တိုက္တဲ့ အေတြ႔အၾကံဳေတြ ေတာက္ေလ်ာက္ ရခဲ့ပါတယ္။ တ႐ုတ္ဟာ အခုမွ စ လံုးေရ စ ရမွာ။

ေလယဥ္တင္သေဘၤာေတြဟာ ရန္သူ႔ ေတာ္ပီတိုကိုေရွာင္ဖို႔ ဒုတိယကမၻာစစ္ကထဲက တိုက္ပြဲဝင္ရင္ တည့္တည့္မေမာင္းဘဲ ဘယ္လွည့္ညာလွည့္ zig zag ေမာင္းရတာေတြ ရွိတယ္ ။ အခုေခတ္မွွာ အတတ္ပညာေတြ တိုးတက္တာေၾကာင့္ ရန္သူပစ္လိုက္တဲ့ တိုပီတိုကို ေရွာင္တိမ္းႏုိင္တဲ့ နည္းပညာေတြ၊ လမ္းေျပာင္းေပးႏိုင္တဲ့ diversion techniques နည္းလမ္းေတြ ရွိပါတယ္။

ထို႔ျပင္ ေခတ္မီ စစ္တပ္ေတြမွာ ညတိုက္ပြဲကို မကၽြမ္းက်င္လို႔ မရပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာေတြဟာ ည မွာ ေလယာဥ္ အဆင္းအတက္ကို မေလ့က်င့္လို႔မရပါ ။ အႏၲရာယ္လဲ အလြန္ ၾကီးမားပါတယ္။ ေလယဥ္တင္သေဘၤာမွာ ဆင္းလာတဲ့ ေလယာဥ္ကို သံမဏိခ်ိတ္ေတြနဲ႔ခ်ိတ္ၿပီး ေလယာဥ္ကို ေစာင့္ရပ္ေစရတာပါတယ္။ Tail-Hook လို႔ေခၚပါတယ္။ တက္ေတာ့လဲ Catapult လို႔ေခၚတဲ့ သံမဏိေလးခြနဲ႔ အရွိန္တခ်ီထဲရေအာင္ တြန္းတင္ေပးလိုက္တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ အေမရိကန္ေလယာဥ္တင္သေဘၤာေတြမွာ အေရာင္နဲ႔ခြဲၿပီး Color-coded သူ႔ေနရာ၊ သူ႔တာဝန္ခြဲၿပီး orchestra သီခ်င္းတီးဝိုင္းလို၊ ဟန္ခ်က္ညီညီ တာဝန္ယူၾကရတာ။ တခ်က္ေလးမွားတာနဲ႔ လူအေသအေပ်ာက္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေလယာဥ္တင္ သေဘၤာေတြဟာ တခ်ိန္လံုး ေလ့က်င့္ေနၾကရပါတယ္။

ေလယာဥ္တင္သေဘၤာဆိုတာက ေရတပ္အင္အားအျပင္ ေလတပ္အင္အားကိုပါ တင္ၿပီး ပင္လယ္ျပင္ တေနရာကေန ေနာက္တေနရာကို သယ္ေဆာင္ၿပီး အင္အားျပ၊ အင္အားခ်ဲ႕တာကိုး။ ေလတပ္၊ ေရတပ္ေတြမွာ ဒုတိယကမၻာစစ္ကထဲက fighter တုိက္ေလယာဥ္နဲ႔ fighter bomber (သို႔) ေတာ္ပီတို ေလယာဥ္ Torpedo plane ဗံုးၾကဲတိုက္ေလယာဥ္ဆိုတာေတြ ဆိုတာေတြ ရွိပါတယ္။ အခုေခတ္မွာေတာ့ multi-purpose fighter လို႔ေခၚၾကပါတယ္။ ကြာတာက fighter ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က ေလယာဥ္ကေန ေျမျပင္ကို ဗံုးၾကဲဖို႔မဟုတ္ ရန္သူ႔ေလယာဥ္ကို ပစ္ခ်ဖို႔သက္သက္ ျဖစ္ပါတယ္။

ယေန႔ေခတ္ ေလယာဥ္တိုက္ပြဲေတြမွာ ေရဒါရဲ႕ အစြမ္းက သိပ္အေရးၾကီးပါတယ္။ ရန္သူ႔ေလယာဥ္ကို အေဝးၾကီးကထဲက ျမင္ႏုိ္င္ရင္ အေစာၾကီး ကို္ယ္ကပစ္ခ်ႏုိ္င္မွာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတခ်ဳိ႕က ေရဒါကို ေလယာဥ္အေပၚ တင္ထားၾကပါတယ္။ ေလယာဥ္တင္သေဘၤာ အတြက္ အေသးစား E-2C Hawkeye ဆိုတာရွိသလို ေလတပ္အတြက္ အၾကီးစား AWACS ဆိုတာေတြရွိပါတယ္။ ေရွ႕ဦးမွာ Fighter bomber ေတြက ဗံုးၾကဲဖို႔ ေရွ႕ကပ်ံသန္းၿပီး တိုက္ေလယာဥ္ fighter ေတြက ေနာက္ကေစာင့္ေရွာက္ေပး၊ အဲဒီေနာက္ကမွ ေရဒါေလယာဥ္္ေတြက လမ္းေၾကာင္းထိန္းေပးရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဗံုးေတြဟာ အရင္လို မတိမက် မဟုတ္၊ ပစ္မွတ္ကို တည့္တည့္အတိအက် အတိအက် ျပစ္ႏို္င္တဲ့ Precision Guidance Bombsေတြ ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေလယာဥ္တင္သေဘၤာဆိုတာ ေလေၾကာင္း တိုက္ပြဲေတြကို အႏိုင္တိုက္ႏုိင္မယ့္ ေလယာဥ္ေမာင္းသမားေတြနဲ႔ ေခတ္မီ ေလယာဥ္ေတြ တိုက္နည္းခိုက္နည္းေတြလိုလာျပန္တယ္။

အေမရိကန္မွာ F22 (Raptor) ဆိုတဲ့ 5th Generation Fighter ကို တပ္ဆင္ၿပီးပါၿပီ။ F35 ဆိုတဲ့ multi-purpose fighter ကို မၾကာခင္ ထုတ္ေဝျဖန္႔ခ်ိႏိုင္ေတာ့မွာပါ။ အေမရိကန္ရဲ႕ လႊတ္ေတာ္က ဥပေဒနဲ႔ F22 ကို ဘယ္ႏိုင္ငံမွ မေရာင္းရဆိုတဲ့ ဥပေဒနဲ႔ ထိန္းခ်ဳပ္ထားပါတယ္။ F35 ကိုေတာ့ ေလတပ္၊ ေရတပ္အျပင္ မိတ္ေဆြႏုိင္ငံေတြ၊ ေနတိုးႏုိင္ငံေတြကိုေရာင္းခ်မွာပါ ။ အေၾကာင္းက အေမရိကန္ တႏိုင္ငံပဲ မိမိထုတ္လိုက္တဲ့ 5th Generation multi-purpose fighter ကို ပစ္ခ်ႏိ္ုင္တဲ႕ (စြမ္းအင္) ရွိေအာင္ တကြက္ခ်န္ထားတာပါ။ ရွားဘုရင္လက္ထက္က အီရန္ဟာ အေမရိကန္ရဲ႕ အရင္းနီးဆံုးမိတ္ေဆြႏို္င္ငံျဖစ္ေတာ့ အဲဒီတုန္းက ေခတ္အမီဆံုး F14 Tomcat ဆိုတဲ့ ေလယာဥ္ေတြကို ေရာင္းခ်ခဲ့တယ္။ ႐ုတ္တရက္ ရွားဘုရင္္ ျပဳတ္က်သြားၿပီး ခိုေမနီတက္လာေတာ့ ရန္သူ႔ဆီမွာ ေခတ္အမီဆံုး လက္နက္ေတြေရာက္ကုန္တယ္။ F14 Tomcat ကို ပစ္ခ်ဖို႔ သူ႔ထက္သာတဲ့ ေလယာဥ္မရွိျဖစ္သြားေရာ။ ဒါေၾကာင့္ အခုေတာ့ အဲဒီသင္ခန္းစာယူၿပီး ၾသေတးလ်ားလို မိတ္ေဆြႏို္င္ငံကေတာင္ F22 ဝယ္ခ်င္တာ မေရာင္းေတာ့ဘူး။ အခု Top Gun အဆင့္ျမင့္ ေရတပ္၊ ေလေၾကာင္း သင္ၾကားေရးေက်ာင္းမွာ လက္ရွိ F18-E/FHornet ေတြနဲ႔ F22 တို႔ကို စီးခ်င္း တိုက္ေစရာ F22 ကအၿမဲအႏိုင္ရတယ္လို႔ စစ္ေရးကၽြမ္းသူေတြက မိန္႔ဆိုေက်နပ္ေနၾကပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ေလယဥ္တင္သေဘၤာရဲ႕ ေလယာဥ္စြမ္းအင္မွာလဲ အေမရိကန္ေရတပ္က အသာရလ်က္ရွိပါတယ္။

အေမရိကန္ေရတပ္မွာ သေဘၤာေတြ စစ္မႈထမ္းသက္တန္းေက်ာ္သြားရင္ mothballs လုပ္ၿပီး အနားေပးလိုက္ၿပီ ဆိုေပမယ့္ စြန္႔ပစ္လိုက္တာမဟုတ္ပါ။ စစ္လက္နက္ေတြကိုျဖဳတ္ ဂိုေထာင္ထဲမွာသိမ္းထားၿပီး သေဘၤာေတြကို သံေခ်းမတက္ေအာင္ က်က်နန သိမ္းထားၿပီး Reserve fleet အေနနဲ႔ ထိန္းသိမ္းထားတာပါ။ ဥပမာ ဒုတိယကမၻာစစ္ကထဲက battle ship ေတြကို ေရာ္နယ္ေရဂင္ေခတ္မွာ ဆြဲထုတ္လာၿပီး Cruise missile ေတြတပ္ဆင္ၿပီး လက္ဘႏြန္မွာ ျပႆနာေပၚေတာ့ USS New Jersey နဲ႔ အင္အားျပ အေျမာက္ၾကီးေတြနဲ႔ လွမ္းထုတာကိုး။ သေဘၤာ ဆိုတာက လိုမွ ခ်က္ခ်င္းေဆာက္လို႔မရတာ မဟုတ္လား။

တိုက္ပြဲဗ်ဴဟာ strategy ကို စိတ္ဝင္စားမႈ မရွိ၊ မသိ။ အစြန္းေရာက္ အေတြးနဲ႔ေတြးရင္ ဒါေတြဟာ သတၱိမရွိတာလို႔စြပ္စြဲၾကမွာေပါ့။
ေရာ္နယ္ေရဂင္ေခတ္က စစ္အင္အားထူေထာင္တာမွာ “600 ships navy” သေဘၤာ ၆ဝဝ ရွိတဲ႕ေရတပ္ဆိုၿပီး ၾကိမ္းဝါးခဲ့ေပမယ့္ ထိန္းသိမ္းရတဲ့ စရိတ္ ၾကီးမားလြန္းတာေၾကာင့္ အခု သေဘၤာ ၂၈၉ စီး၊ ေရတပ္သားဦးေရ ၃၂,၈၅၁၆ - အရံတပ္သား ၁ဝ၁,၆၈၉ နဲ႔ေလယာဥ္ ၃,၇ဝဝ ရွိတဲ့ ေရတပ္ ျပန္ျဖစ္သြားပါၿပီ။ လက္ရွိအစီအမံအရ သေဘၤာ ၃ဝ၃ စီး ရွိဖို႔ ရည္မွန္းထားပါတယ္။

အေမရိကန္ေရတပ္ဟာ ျပည္ပအႏၲရာယ္ကိုပဲ တာဝန္ရွိပါတယ္။ ျပည္တြင္းအတြက္ ကမ္း႐ိုးတန္းလံုၿခံဳေရး (Coast Guard) ဆိုတာရွိပါတယ္။ ျပည္တြင္းကိစၥေတြကို ဒီတပ္ဖြဲ႔က တာဝန္ယူရပါတယ္။ အရင္က ဒီတပ္ဖြဲ႔ကို လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးဝန္ၾကီးဌာနေအာက္မွာထားၿပီး ယခု ျပည္တြင္းလံုၿခံဳေရး Homeland Security ဝန္ၾကီးဌာနေအာက္မွာထားပါတယ္။

ေရတပ္မွာ Military Sealift Command – United States Naval Special Warfare Command - NSW - Naval Intelligence စတဲဲ့ဌာနနဲ႔ တပ္ဖြဲဲ႕ေတြ အေျမာက္အမ်ား ရွိပါေသးတယ္။ ကမၻာေက်ာ္ Navy Seals ဟာ NSW ေအာက္မွာရွိတာပါ။ Navy Seals ၂၄၅ဝ နဲ႔ အရန္ ၃၂၅ ဦးရွိပါတယ္။ ဗမာ့ေရတပ္မေတာ္မွာေတာင္ Navy Seals (၃) ဦးရွိပါတယ္ ။ က်ေနာ္ မွတ္မိသေလာက္ ဒုဗိုလ္မႉးၾကီးအဆင့္ေတြေရာက္ကုန္ပါၿပီ။ ပထမနီးစပ္ရာေတြ လႊတ္ရာ က်က်လာလို႔ ေအာင္ကာစ လူငယ္ေတြ လႊတ္မွ ေအာင္လာၾကတယ္လို႔ သိရတယ္။ အေမရိကန္ေတြေတာင္ (၄) ေယာက္မွာ (၁) ေယာက္ပဲ ေအာင္ၾကပါတယ္။ ထို္င္းေရတပ္မွာ အေမရိကန္စနစ္အတိုင္း ေလ့က်င့္ေပးတဲ့ Navy Seals သင္တန္းရွိပါတယ္။ အေမရိကန္ ေရတပ္ဖြဲ႕စည္းပံုကို စံနစ္တက် ေလ့လာရင္ ေတာ္ေတာ္ရႈပ္ပါတယ္။

တ႐ုပ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေယာက္က အကယ္၍မ်ား မင္းတို႔ရဲ႕ ဖေလာ္ရီဒါ ကမ္းေျခအလြန္မွာ ငါတို႔ တ႐ုတ္ေလယာဥ္ေတြ ကင္းလွည့္ေနရင္ မင္းတို႔ ဘယ္လုိခံစားရမလဲလို႔ အေမရိကန္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တေယာက္ကို ေမးဖူးတယ္။ ေဂ်ာ့ဘုရွ္တက္ခါစက ပထမဦးဆံုးေတြ႔ၾကံဳရတဲ့ ႏိုင္ငံတကာျပႆနာဟာ ဟိုင္နန္ကၽြန္း အျဖစ္အပ်က္လို႔ တြင္က်န္ခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ပါ။ အေမရိကန္ေရတပ္ရဲ႕ လွ်ပ္စစ္အခ်က္ျပခ်က္ေတြကို ေထာက္လွမ္းတဲ့ EP-3E ARIES II နဲ႔ တ႐ုတ္ေရတပ္မေတာ္ရဲ႕ J-8 II တိုက္ေလယာဥ္တို႔ တိုက္မိၾကရာ အေမရိကန္ေရတပ္ ေလယာဥ္ဟာ ဟိုင္နန္ကၽြန္းမွာ အေရးေပၚဆင္းသက္ခဲ့ရတယ္။ တ႐ုတ္ေလယာဥ္သမားက မခံခ်င္စိတ္ျပင္းထန္ၿပီး အနီးကပ္ၿခိမ္းေျခာက္ရာက တိုက္မိၾကတယ္။ တ႐ုတ္ေလယာဥ္ပ်က္က်ၿပီး ေလယာဥ္မႉး အသက္ဆံုးခဲ့တယ္။

တ႐ုတ္ေတြ ဘယ္ေလာက္ခံျပင္းၾကတယ္ ဆိုတာကိုေတြးၾကည့္ႏိုင္တယ္။

မၾကာေသးခင္ကလဲ ဂ်ပန္ အလြန္မွာ အေမရိကန္ ေထာက္လွမ္းေရးသေဘၤာ (၂) စင္းကို တ႐ုတ္ေရတပ္က လိုက္ေႏွာင့္ယွက္တယ္လို႔ အေမရိကန္ေရတပ္က စြပ္စြဲထားတယ္။

အင္အားရွိလာေတာ့ ၿပိဳင္အေမာက္ ေထာင္ရဲလာတာေပါ့။

ဆိုဗီယက္ေခတ္က စစ္အင္အားကိုသာ အလြန္အကြ်ံ ျမႇင့္ခဲ့ေပမယ့္ စီးပြားေရးမွာ မလိုက္ႏိုင္၊ ကြန္ျမဴနစ္ စီးပြားေရးစနစ္ ေက်းဇူးေၾကာင့္ ခြ်တ္ၿခံဳက်ဆင္း။ အျပင္မွာ ဟန္ေဆာင္ေနရေပမယ့္ အလယ္မွာ ေဟာင္းေလာင္းၾကီး။ တ႐ုတ္ေခတ္ေရာက္ေတာ့ တ႐ုတ္ၾကီးက လူလည္။ အာဏာကိုသာ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီက ကိုင္ထားတယ္။ စီးပြားေရးမွာ အရင္းရွင္စံနစ္။ တကမၻာလံုးကို တ႐ုတ္ပစၥည္းေတြ ေစ်းခ်ိဳခ်ိဳနဲ႔ေရာင္းၿပီး စက္႐ုံနဲ႔၊ အလုပ္ေတြ တ႐ုတ္ျပည္ေရာက္ကုန္ေတာ့ ေငြထုတ္ပိုက္ၿပီး တကမၻာလံုးက သယံဇာတေတြလိုက္ဝယ္။ ေငြေခ်း၊ အကူအညီေပး အင္အားျဖန္႔ႏိုင္႐ုံမက (ေငြ)ရွိေတာ့ စစ္တပ္ကို ထူေထာင္ႏုိင္တာေပါ့။ အမွန္ေတာ့ ငါးၾကင္းဆီနဲ႔ ငါးၾကင္းျပန္ေၾကာ္တာပါပဲ။ ဒါ တိန္ေလ်ာက္ပိန္လို ဉာဏ္ရွိတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ျပန္တက္လာလို႔ပါ။ ဝါဒစြဲၾကီးတဲ့ (၄)ဦးဂိုဏ္းသာ အာဏာရခဲ့ရင္ တ႐ုတ္ေတြ ေျမာက္ကိုရီးယားျပည္သူေတြလို ေျပာင္းဖူးေစ့ လိုက္ေကာက္ စားေနရမွာပါ။ တိုင္းျပည္ထူေထာင္တဲ့အခါမွာ ဉာဏ္ရွိတဲ့၊ ပညာတတ္တ့ဲ တိုင္းျပည္ကို ခ်စ္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းေတြ လိုအပ္ပါတယ္။

က်ေနာ္တို႔အရပ္သားေတြရဲ႕ အားနဲခ်က္က (စစ္) ဆိုရင္မုန္းလိုက္တာ၊ ေရေတာင္ (စစ္) မေသာက္ဘူးဆိုၿပီး (စစ္) နဲ႔ပတ္သက္ရင္ ဘာမွ မသိခ်င္၊ မေလ့လာခ်င္ၾကဘူး။ အမွန္က ႏိုင္ငံေရး (တိုက္ပြဲ) ဆိုတာလဲ စစ္ပြဲနဲ႔မျခားနားေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ ဆြန္ဇူးက မိမိ၏ရန္သူႏွင့္ မိမိကိုယ္ မိမိသိပါေစ၊ စစ္ပြဲတရာရဲ႕ ရလဒ္ကို ေၾကာက္စရာမလိုဘူး If you know the enemy and know yourself you need not fear the results of a hundred battles လုိ႔ေျပာခဲ့တယ္ မဟုတ္ပါလား။

ေရတပ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြမွာ အေတြးအေခၚတခုရွိပါတယ္။ ဒီကေန႔တိုက္ပြဲမွာ မိမိဘက္က အေရး မသာခဲ့ရင္ ျပန္ဆုတ္၊ ျပန္စု၊ ျပန္ျဖည့္ၿပီး ေနာက္ေန႔စစ္ပြဲအတြက္ျပင္ဆင္ရပါတယ္။ သူေသကိုယ္ေသ မတိုက္ၾကပါ။ စစ္သူၾကီးဟန္နီေဘာကို ေရာမေတြ ရင္ဆိုင္တိုက္ပြဲ အၾကိမ္ၾကိမ္ ႐ႈံးၿပီးေတာ့ ရင္ဆိုင္မတိုက္ေတာ့ဘူး။ ေရွာင္ၿပီး ေထာက္ပံ့ေရးလမ္း ေၾကာင္းေတြကို ဖ်က္ဆီး၊ လက္ပန္းက်ေအာင္ ေျဖးေျဖး အမွည့္ေျခြၿပီးမွ အႏိုင္တိုက္တာ။ တိုက္ပြဲဗ်ဴဟာ strategy ကို စိတ္ဝင္စားမႈမရွိ၊ မသိ။ အစြန္းေရာက္ အေတြးနဲ႔ေတြးရင္ ဒါေတြကဟာ သတၱိ မရွိတာလို႔ စြပ္စြဲၾကမွာေပါ့။ အသိခ်င္း မတူရင္ အေတြးခ်င္း မတူႏို္င္ၾကပါ။

ဆြန္ဇူးရဲ႕စကားကိုပဲ စဥ္းစားေစခ်င္ပါတယ္။

All men can see these tactics whereby I conquer, but what none can see is the strategy out of which victory is evolved.

ဗ်ဴဟာအေရးၾကီးတာကို သိေစခ်င္လို႔ပါ။

စစ္ဗိုလ္ဆိုတာ စစ္ကိုခ်က္ခ်င္း ထတိုက္လို႔မရပါ။ ျဖစ္ႏုိင္ေျခေတြကို ၾကိဳတင္စဥ္းစားၿပီး ျပင္ဆင္ရပါတယ္။ ဗ်ဴဟာ ၾကိဳစဥ္းစားထားရပါတယ္။

စစ္တပ္ၾကီးစိုးတဲ့ႏုိင္ငံမွာ စစ္တပ္နဲ႔ ဗ်ဴဟာကို မေလ့လာဘဲ ဘယ္လိုရင္ဆိုင္ၾကမွာလဲ။

ေစတနာေရွ႕႐ႈလ်က္


ဘိုေက်ာ္ၿငိမ္း
ေခတၱ ဇင္းမယ္
ဇႏၷဝါရီလ ၂ဝ၁၁

ဆက္လက္ေဖၚျပပါမည္။

တ႐ုတ္ေရတပ္ႏွင့္ 5th Generation Fighter Bomber J20 ကိုေဆြးေႏြးတင္ျပပါမယ္။

ေရတပ္စစ္ဗိုလ္ အေခၚအေဝၚ ဟာ ၾကည္းတပ္စစ္ဗိုလ္ အေခၚအေဝၚနဲ႔ ကြာျခားတာေၾကာင့္ အမ်ားသိေစရန္ ေဖၚျပခြင့္ျပဳပါ။

ေရတပ္ၾကည္းတပ္ဗမာ
Fleet AdmiralMarshal (or) 5 stars Gen.ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးၾကီး
AdmiralFull Gen. (or) 4 stars Gen.ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး
Vice Admiral Lt.Gen. (or) 3 Stars Gen.ဒု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး
Rear AdmiralMaj. Gen. (or) 2 stars Gen.ဗိုလ္ခ်ဳပ္
Commodore (or) RearBrig. Gen. (or) 1 star Gen.ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္
Admiral (lower half) (US)--
CaptainColonelဗိုလ္မႉးၾကီး
CommanderLt. Colonelဒု ဗိုလ္မႉးၾကီး
Lt. CommanderMajorဗိုလ္မႉး
LieutenantCaptainဗိုလ္ၾကီး
Lieutenant, junior gradeLieutenantဗိုလ္
EnsignSecond Lieutenantဒု ဗိုလ္
MidshipmanOfficer Cadetဗိုလ္ေလာင္း

မွတ္ခ်က္။ ။ အေမရိကန္က ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္းမွာသာ 5 Stars Generals - Fleet Admiral ဆိုတာေတြကို ေပးပါတယ္။ တျခားကာလေတြမွာ 4 Stars Generals & Admiral အဆင့္ေတြ ပဲရွိပါတယ္။ ထို႔နည္းတူ တ႐ုတ္စစ္တပ္မွာလဲ ေတာ္လွန္ေရးအတြင္းက ပါဝင္ခဲတဲ့ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ (၁ဝ) ဦးကို ၁၉၅၅ မွာ မာရွယ္ (Yuan Shuai (元帥) ) ေပးၿပီးကထဲက ဒီရာထူးကို မထားေတာ့ပါ။

The Rev. Pungga Ja Li is a local Kachin historian and the author of several books on Kachin customs and culture. He is now living in Laiza, a town in Kachin State near the Chinese border that is under the control of the Kachin Independence Army (KIA), which is currently engaged in renewed fighting with Burmese government troops in the north of Burma. In this interview, conducted by The Irrawaddy reporter Ba Kaung in Laiza in early July, Pungga Ja Li reflects on the Kachin leaders’ decision to join with the Burmese majority a year before Burma gained its independence from British rule in 1948, and shares his views on the current armed clashes and the future of the Kachin people.

Kachin historian Pungga Ja Li (The Irrawaddy)

Question: How do you view the renewed conflict in Kachin State?
Answer: Apparently, this is a cloudy period for all of us. But this is good in a sense that many Kachins now remember God. Many, including the KIO leaders, are now saying prayers, and we are becoming more united within us. We are now praying for God's support, but he sometimes can be cruel for the sake of our maturity.
Q: Here in Laiza, there is talk that the Kachin made a mistake in joining with the Burmese majority when their leaders signed the Panglong Agreement. What is your opinion on this?
A: Many Kachin leaders in those days disagreed with Panglong, except Sama Duwa Sinwa Nawng and Zauring. The Kachin leaders wanted to stay under British rule for five more years and only afterward wanted to establish the Kachin State as an independent state. But since his own grandfather was killed by the British soldiers, Sama Duwa did not want to deal with the British any longer—he even slapped the ground and said that if he made a mistake, he would get struck by lightning from the heavens. That's how he won the trust of fellow Kachin leaders and signed the Panglong Agreement. Otherwise, we would have been on our own all along and would never have had anything to do with the Burmese. We have lived under our rule—the rule of Duwas. But even if we made a mistake, the Panglong Agreement itself is a good treaty, I think, with all the guarantees for us though they never materialized into realities.

Q: Do Kachins feel betrayed by Aung San, who organized the Panglong Conference? What is your personal view of his daughter, Aung San Suu Kyi?
A: I don't know what Aung San would have treated us to if he had lived. But he came to us for Burma's independence and years ago his daughter came to us again for Burma's democracy. I think Suu Kyi is a good leader, but when it comes to our affairs, she would only walk away with another Noble Prize but would never be able to come to our help.
Q: Do you regret the KIA's ceasefire with the government in 1994, given that it has not produced any political results for the Kachin.
A: In 1994, we hoped to hold discussions with the government officials for a political solution. But as you know, those discussions were more about chatting over drinks and meals—those discussions were never meaningful enough. On the other hand, the Kachins forgot to prepare the military side. Many forgot gun-shooting lessons. Only now, they are all alert again. They did not really know their enemy well.

Q: Do you think the KIA should sign another ceasefire agreement with the government at this point? What about calls for independence?
Meaningful discussions must come with the ceasefire, which will result in self-autonomy which has long been our demand. There are some talks about this call for independence within the leadership of the KIO. We have long wanted to walk towards that direction. Even if all of us are killed by the government army in consequence of that, we'd hope that the last Kachin who remains alive continues to be a Kachin, not a Burmese. But one thing that restrains us from moving in this direction is that our elders decided to stay with the Burmese—this agreement we should not break, I think.
By:WPGR blog

Posted by Admin Friday, July 29, 2011 0 comments

Awng Padang Pandung De


Ya hkyak hkyak KIO/KIA ningbaw ningla ni sim sa lam hte seng nna grai maja ra na re, hpa majaw nga yang, dai daram shanhte myen ni a hpyenla du kaba ni hpe gap sat kau ya ai hpe wa shanhte hku nna grai shagrit shanem let anhte hte sim sa lam galaw ga ngu lajin wa ai gaw myit yu hpa re, shi a hpyen du hpyen ma dai daram sat kau ya sai KIA hpe myit san seng ai hte sim sa lam galaw ga ngu lajin wa ai gaw grai myit yu hpa re, grai kabu let myit dik nna sharawng shara hte sim sa mayu ai gaw nrai na re. Hpa majaw nga yang, gap hkat nga magang shanhte a mung masa hkrat sum wa magang rai nga sai majaw anhte hpe si mani ai hku nna shaga la n-htawm langai hpang langai shakrip kau na masing she rai na re, 2009 ning hta sam ningbaw langai hpe sim sa lam la nga ai aten Tawng Ji Myo shi a nta kaw nga nga yang hkre hkre sa nna sa gap sat kau ya ma ai, hte Karean ninggawn amu madu 1 Badu Man sha hpe mung dai zawn Htai mung rung nta kaw hkre hkre sa gap sat kau ya wa masai, dai ni hpe yu yang ya Myen ni simsa lam galaw ga ngu ai lam gaw shanhte grai myit dik la na saw taw nga ai nre, anhte a ningbaw ni hpe langai hpang langai shatsai kau mayu ai majaw, hte mung masa hku nna myi man bai lu wa na matu sha re. Dai majaw simsa lam galaw ai gaw anhte a matu hkrit hpa mahkam de shang wa ai lam she rai na nhten, si hkam sa wa ai lam she rai na re, dai majaw anhte a ahkyak ai ningbaw ningla ni ndai lam hpe grai maja, myit sumru yu, kyu hpyi let she shawng de sit sa ga ngu ngai hku nna tang madun dat ai.Ya Yang gap hkat ai lam hpe rai nmai jahkring shi na re, dai gaw shanhte a mung masa policy hpe agrip shanem ya ai lam langai rai nga ai majaw matut manoi gap let bawngban sa wa yang she mai na re. Amyu kaji ni mung hpawm kaw na garan pru na hpe Awng san Kaw mung grai myit tsang nga sai, hpa majaw nga yang amyu kaji ni garan pru mat jang shanhte NLD ni mung hpa la myen mung dan hta mung masa galaw na lam nnga sai, shanhte myen shada ga law ai lam sha rai mat sai, Su Kyi mung shi uphkang na shara nnga wa, kaji wa na hpe grai tsang wa nga ai. Dai majaw myen gaw myen sha re, mung hpawm naw hpawm nna anhte grai naw ba na malai, ya aten masa hkrak nga ai ten garan pru na lam de shanang sa wa yang grau mai na nhten, anhte hkrai san san re mungdan hpe ya mung naw mai gaw gap nga ai, gasat di la yang pyi lu na masa re, dai majaw matut manoi amyu sha ni hpe Awm Dawm Shanglawt ai de she woi sa wa marit ngu ngai hpung magan gun langai wa hku nna lajin laroi ai hte ndai hte wa tang shawn dat ai.
Hpung magam gun langai mi

ျမိဳ႕ေပၚရွိ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ ေကအိုင္အိုေခါင္းေဆာင္မ်ားအၾကား အခ်င္းခ်င္းသတ္ျဖတ္ရန္ ဗမာအစိုးရက ရန္တိုက္ေပးေနျခင္း

၂၄-၇-၂၀၁၁၊ ည ၈း၀၀ နာရီတြင္ ဦးခက္ထိန္နန္၊ မ်ဳိးဂင္ဒိုင္ကုမဏီဥကၠဌ၊ အမ်ိဳးသားလြတ္ေတာ္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ ႏွင့္ ဦးခမိုင္တန္၊ ဆီး၊ဆန္း၊စတားကုမဏီဥကၠဌ၊ ဆြမ္ပရာဘြမ္ လြတ္ေတာ္အႏိုင္ရ ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီ ကို ဦးျမင့္ေဇာ္မွ အေရးေပၚေခၚယူ၍ ေကအိုင္အိုကို အပစ္ခတ္ရပ္ဆိုင္းရန္ ကခ်င္ရိုးရာ ေကာက္ညွင္းပလိုင္းႏွင့္ သြားေျပာရန္ အမိန္႔ ေပးလိုက္သည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ဦးခက္ထိိန္နန္ႏွင့္ ဦးခမိုင္တန္ မွ တဆင့္ ကခ်င္ရိုးရာစာေပယာဥ္ေက်းမႈအဖဲြ႔ ႏွင့္ မေနာအကယာဥ္ေက်းမႈအဖဲြ႕မ်ားကို ေကအိုင္အိုထံသို႔ မသြားမေနရ သြားေျပာရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း လာေရာက္ေျပာဆိုခဲ့သည္။

ဦးခက္ထိန္နန္၊ ဦးခမိုင္တန္ ႏွင့္ ကခ်င္ရိုးရာယာဥ္ေက်းမႈအဖဲြ႕မ်ားသည္ အပစ္ရပ္ဆိုင္းရနန္ ကိစၥေဆြးေႏြးဖို႕ မနက္ျဖန္ ၂၆-၇-၂၀၁၁ တြင္ KIO လိုင္ဇာဌာနခ်ဳပ္ထံသို႔ သြားမည္ ျဖစ္သည္။

ဦးသိန္းေဇာ္ဆက္လ်က္ေျပာၾကားသည္မွာ။

၁။ ကခ်င္ရိုးရာအရ အပစ္ခတ္ရပ္ဆို္င္းရန္ KIO ကိုအျမန္ဆံုးတိုက္တြန္းဖို႕

၂။ အပစ္ခတ္ရပ္ဆိုင္းေရးကို ေကအိုင္အိုဘက္ လက္မခံပါက ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဂမ္ေခ်ာင္ ႏွင့္ ဒုကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္အား ပစ္သတ္ရန္ အမိန္႔ေပးျခင္း

၃။ ကခ်င္ျပည္နယ္ရွိ ျမိဳ႕ေပၚမ်ားက လူထုမ်ားကို လမ္းေပၚထြက္၍ စစ္ကို မလိုလားေၾကာင္း ခ်ီတက္ျပသသြားရန္ အိမ္ေထာင္စုမွာ တစ္ေယာက္ မသြားမေနရ ဖိအားေပးသြားမည္ျဖစ္သည္။

အခုလိုျပဳလုပ္ျခင္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ဟာ

ပထမ အခ်က္။ ။ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္အခ်င္းခ်င္း ပ႗ိပကၡပိုမိုမ်ားျပားလာျပီး အခ်င္းခ်င္းသတ္ျဖတ္မႈ ျဖစ္ေပၚလာေရး

ဒုတိယ အခ်က္။ ။ ကခ်င္လူထုမ်ား ေကအိုင္အိုႏွင့္ ဗမာအစိုးရ စစ္တိုက္ျခင္းကို မလိုလားေၾကာင္း TV ဖန္သားေပၚတြင္ ျပသ၍ ကမာၻကို လိမ္ေလေျပာၾကားရန္

တတိယအခ်က္။ ။ ေကအိုင္အိုေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ ျမိဳ႕ေပၚရွိ ကခ်င္ေခါင္းေဆာင္မ်ား အခ်င္ခ်င္း ရန္တိုက္၍ အခ်င္းခ်င္းသတ္ျဖတ္ျခင္း ျဖစ္ေပၚလာရန္

ေနာက္ဆံုးမွာ ဗမာစစ္တပ္မွ စစ္အင္အားေသာင္းႏွင့္ခ်ီ ေခၚယူကာ ေကအိုင္အိုကို အျမွစ္ျပတ္ေခ်မုန္းသြားဖို႔ရန္ ရည္ရြယ္ျခင္းျဖစ္သည္။

Source: ဦးခက္ထိန္နန္ ႏွင့္နီးစပ္သူ ေဆြမ်ဳိးတစ္ဦး၏ ေျပာျပခ်က္ျဖစ္သည္။

Nchye yang san la ga i?

Posted by Admin Sunday, July 24, 2011 0 comments

Manang ni,
Grai a hkyak ai laika ngau n nan bai shagun dat ai yaw. Chyeju hte bai hti ya mi yaw.
Sarama Ja Yun hku nna miwa hku gale shabra na bai bang dat sai.chyeju kaba sai.

Myu Tsaw Tsing

Sinbo Dapdung 5 de dai ni dai makau hta jung ai myen ခလရ(၁၄၂) ni mare masha ni na U, Wa , Nga sa lagu gap sha na hkyen ai kaw...Dung (5) na myu tsaw hpyen la ni gap shachyaut kau ai kaw...2,3 si nna ..20 ram hkala mat ai majaw shanhte a shara de bai htingnut mat ai lam shiga na lu ai..laga jinghpaw mung shara hkan gaw..naw zim nga ai hpe na lu ai ...Lahta sam mung Dap Ba (4) na shiga gaw...dai ni myen ni htu lung wa ai hpe na lu ai ...myu tsaw hpyen la ni gaw ten tup sin hkap maja nga ai lam hpe na lu ai ..ya yang gaw myen ni du na sai hte gap nga na hpe shadu ai ...matut sa gawn nga ai ......


lawu daw de myen hku mai matut hti ai:

What China Wants
Bargaining With Beijing

As a connoisseur of fine diplomacy, Henry Kissinger finds a lot of it to
admire in China. His new book, cast as a history of Chinese foreign
policy, traces the twists and turns of Chinese strategy since the
establishment of the People's Republic in 1949, quoting liberally from
his numerous conversations with Chinese leaders. But On China is
really neither history nor memoir. Its purpose is to argue that the
United States should yield gracefully to China's rise in order to avoid a
tragic conflict.

Aaron Friedberg gives the opposite advice. A Princeton professor and
former foreign policy adviser to Vice President Dick Cheney, he
analyzes the strategies that China and the United States have used in
dealing with each other since the early 1990s and tries to decipher
China's intentions in the coming decades. In the face of growing
Chinese power and ambition, the United States, he argues, must stand
strong in those many areas in which China's interests are adverse to its
own. Together, the two books offer a window onto the strategic split
over China among mainstream Republicans.

Kissinger likens Chinese diplomacy to the game of wei qi (equivalent to
the Japanese game of go), a patient contest of encirclement in which
victory is only relative. Chinese strategists view the quest for a decisive
outcome as illusory. Instead, they play a game of "combative
coexistence," seeking to improve their relative power position amid the
ever-changing forces of world politics. At the necessary moment, one
may deliver a salutary psychological shock and then withdraw, as the
Chinese did to the Indians in 1962 to put a stop to incursions along
their contested border, and as they did to the Soviets in 1969 to deter
Moscow from probing Chinese positions along their frontier. On other
occasions, one may hide one's light and bide one's time, as Deng
Xiaoping famously advised his colleagues to do in 1991, telling them to
maintain good relations with the United States while building up
China's strength. Or it might be useful to claim hurt dignity and
designate a whole topic as nonnegotiable, as Beijing did in 1993-94
when U.S. President Bill Clinton tried to make favorable tariff rates
conditional on improvements on human rights, and as it is doing today
over territorial issues.

Kissinger sees contrasts here with the usual approach of U.S.
diplomats, which often frustrated him when he was running the show.
Where American negotiators tend to compartmentalize issues and seek
solutions, their Chinese counterparts prefer to integrate issues and
seek understandings. Whereas Americans believe that agreements can
be reached in one sector while disagreements are expressed in another,
Chinese prefer to characterize the whole atmosphere as warm or cold,
friendly or tense, creating an incentive for the other side to put
disagreements on the back burner. Whereas Americans are troubled by
deadlocks, Chinese know how to leverage them to keep pressure on the
other side. American diplomacy is transactional; Chinese diplomacy,
psychological.

Kissinger quotes the advice of the ancient military strategist Sun-tzu,
who argued that one can win a battle before it begins by staking out a
dominant political and psychological position. As far back as the third
century, the military commander Zhuge Liang turned back an enemy
army by opening the city gates and sunning himself on the ramparts;
this looked like a trap and frightened away the opposing general. In
1793-94, the Qianlong emperor fended off the British delegate Lord
George Macartney with smothering hospitality; when Macartney failed
to get the point, the court dismissed him with a note left on a silk
chair. In 1958, Mao Zedong received the Soviet leader Nikita
Khrushchev not just at his private swimming pool but in it, forcing the
Soviet leader to negotiate in water wings. When Kissinger met Zhou
Enlai for the first time, in 1971, the premier had arranged his schedule
to leave only two negotiating slots, totaling 13 hours, available during
Kissinger's time in Beijing, forcing the American envoy to agree to a
presidential visit with few details resolved in advance.

Such tactics make hospitality "an aspect of strategy," Kissinger
explains, leaving a foreign guest awed, discomfited, or wooed by the
host's wealth, generosity, and composure. Chinese diplomats are adept
at the use of friendship, which leaves "the other side . . . flattered by
being admitted to the Chinese 'club' as an 'old friend,' a posture that
makes disagreement more complicated and confrontations painful," Kissinger writes. As the Manchu diplomat Qiying said about dealing with the British "barbarians," it was necessary to "curb them by sincerity."

It helps to come from an ancient civilization. "The duration and scale of the Chinese past allow Chinese leaders to use the mantle of an almost limitless history to evoke a certain modesty in their opposite numbers," Kissinger writes. His occasional digs at the United States -- whose foreign policy culture he describes as "missionary," interventionist, narrow-visioned, and crassly pragmatic -- show how hard it was to represent a nation that lacks that asset. At Kissinger and Zhou's first conversation, Zhou ceded seniority to
the United States by comparing the age of the American republic (some 200 years) to that of the People's Republic (22 years). It was flattering, even though Kissinger knew it was false.

The problem with Kissinger's book is not the facts. These are well grounded in the scholarly literature and, throughout much of the book, in the notes of conversations in which he himself took part. But newer scholarship has long since called into doubt any essentialism about China's "singularity," "centrality," or "strategic patience." Although Kissinger does not use the word, the picture he paints is of an eternal – and very Oriental -- China. And it is not clear why China's long history of diplomacy makes it necessary for the United States to yield to Chinese preferences in the present. What is lacking for such an argument is an
analysis of the material realities of China's relative power, which even after 20 years of spectacular economic growth remain in many ways unfavorable.

CONTENTIOUS INTENTIONS

Friedberg also exaggerates Chinese power, although in pursuit of a different argument. His is the most thoughtful and informative of a stream of China-threat books that have come out since the mid-1990s.

Within that genre, its contribution is to focus on China's strategic intentions. Although Friedberg agrees with the classical realist logic that a change in power relations inevitably generates rivalry, he also believes it is important to figure out what, as he puts it, China wants.

His method is to synthesize the views of Chinese public intellectuals who write in Chinese policy magazines roughly similar in function to Foreign Affairs and in other media. The authors on whom he draws are roughly similar in function to Foreign Affairs and in other media. The authors on whom he draws are professors or fellows (and some graduate students) at universities and think tanks and a few military officers who work in jobs that allow them to write books and articles for the general public. Friedberg argues that these materials "reflect the main currents of 'responsible' opinion" among Chinese writers, "some of [whom]
are known to have access to the inner circles of the party and state." What he reads these experts as saying is that China should seek to "displace the United States as the dominant player in East Asia, and perhaps to extrude it from the region altogether."

But this method of assessing Chinese intentions is full of pitfalls. Authors who write for the Chinese public have to compete for attention the same way that American public intellectuals do, with edgy views and vivid writing. And they do not all agree with one another. In fact, the authors Friedberg cites take varied positions, ranging from that of Senior Colonel Liu Mingfu, who wants China to become "world number one," to that of the scholar Wang Jisi, who emphasizes common interests between China and the United States. The attempt
to synthesize these views creates a false unity, with Friedberg privileging those of the writers who say the sharpest things. Moreover, as pointed out by Thomas Christensen in these pages ("The Advantages of an Assertive China," March/April 2011), Chinese policymakers have consistently been more cautious in practice
than the Chinese media have been in their rhetoric. The proper takeaway from Friedberg's analysis is that the Chinese public has been treated to a rich diet of nationalist sentimentality, which for whatever reason is permitted -- or perhaps even mandated -- by the propaganda department, which ultimately controls the
Chinese media.

By focusing on intentions, Friedberg, like Kissinger, leaves out any serious accounting of China's capability to achieve the goals that various writers propose. Such an audit would show that China is bogged down both internally and in Asia generally. At home, it devotes enormous resources, including military ones, to
maintaining control over the two-fifths of its territory that comprise Xinjiang and greater Tibet, to keeping civil order throughout the densely populated and socially unstable Han heartland, and to deterring Taiwan's
independence. Around its borders, it is surrounded chiefly by two kinds of countries: unstable ones where almost any conceivable change will make life more difficult for Chinese strategists (such as Myanmar, North Korea, and the weak states of Central Asia) and strong ones that are likely to get stronger in the future and compete with China (such as India, Japan, Russia, and Vietnam). And everywhere on its periphery, on land and at sea, China faces the powerful presence of the United States. The U.S. Pacific Command remains the
most muscular of the U.S. military's six regional combatant commands, after the Central Command (which is managing two ongoing wars), and it continues to adjust its strategies as China's military modernizes.
Friedberg is also imprecise. His title, A Contest for Supremacy, means one thing; part of his subtitle, the Struggle for Mastery in Asia, means another -- and neither idea is vindicated by the body of the book. He ison firmer ground when he writes that "if China's power continues to grow, and it continues to be ruled by a
one-party authoritarian regime, its relations with the United States are going to become increasingly tenseand competitive." But friction is not conflict.
And all this assumes that China's rise will continue unabated. Friedberg reasonably enough makes thisassumption for the purposes of argument. But it is unlikely to prove correct in the long run because China's economic and political model faces so many vulnerabilities. To add to the worries of Chinese leaders, as Friedberg points out, there are U.S. intentions: "stripped of diplomatic niceties, the ultimate aim of the American strategy is to hasten a revolution, albeit a peaceful one, that will sweep away China's one-party
authoritarian state." This helps explain why Chinese leaders act more like people under siege than like people on an expansionist warpath.

Even if China does stay on course, it cannot hope for anything that can reasonably be called supremacy, or even regional mastery, unless U.S. power radically declines. Absent that development, it is implausible that,
as Friedberg predicts, "the nations of Asia will choose eventually to follow the lead of a rising China, 'bandwagoning' with it . . . rather than trying to balance against it." Instead, the more China rises, the more most of China's neighbors will want to balance with the United States, not against it.

REACTING TO RISE
Kissinger ends his book with a policy recommendation that is disappointingly brief and imprecise. He urges the creation of a Pacific Community, "to which the United States, China, and other states all belong and in whose peaceful development all participate." But why should the United States yield so much authority to
China? Every other potential member of this community will also ask whether such a project would enhance or reduce its power. The Chinese will wonder why they should bind themselves to U.S. priorities in this way.

Larger Asian powers, such as Japan and South Korea, will doubt the benefit of submerging themselves in a U.S.-Chinese condominium. And smaller states will see themselves at risk of being sold out by their major ally, either China or the United States. The proposal's premise, that a U.S.-Chinese confrontation must be
avoided, is sound, but it fails to take national interests into account.

Friedberg rejects the idea of a two-power condominium in Asia as appeasement. At the other extreme, hediscredits the idea of trying to delay or derail China's rise as too confrontational. A third option, "enhanced engagement," is fine as far as it goes, but it places too much hope in the willingness of Chinese policymakers
to cooperate with an opponent whose interests are not identical to their own. Instead, he recommends that the United States set proper boundaries for China's rise by maintaining a favorable balance of power in Asia.
This will require the United States to undertake "costly and difficult measures," such as maintaining its alliances with Japan and South Korea and its cooperative relations with most of China's other neighbors, continuing to upgrade its military posture to match China's military modernization, and balancing its
transpacific trade relationships. In a version of "we have met the enemy and he is us," Friedberg says that in order to do all this, the United States must restore its economy, keep its scientific edge, protect its advanced technology, and maintain its margin of military advantage.

One can only say amen to the recommendation that the United States pull up its socks. Such proposals are persuasive with or without China in the picture, and it is well to reinforce them in the context of China's rise. But few of them are controversial. That they form the core of Friedberg's strategy is a sign that the United States' future in Asia is not as hostage to China's rise as is implied by the alarmist tone of his earlier chapters.

China cannot displace the United States from Asia; only the United States can. Friedberg's counsel resembles the essence of U.S. policy for at least the last decade. Certainly, the Obama administration has been working
to do what Friedberg suggests. The United States is hardly "on track to lose [its] geopolitical contest with China."

The real target of Friedberg's criticism is not U.S. policy but "China-watchers in academia, commerce, and government," whom he accuses of stifling debate and of "willful, blinkered optimism." Prominent among these is Kissinger, whom Friedberg characterizes as part of a "Shanghai Coalition" (more plainly, a new China lobby) that wants "to avoid criticism of China and to support good relations." Friedberg's strongest disagreement with this group concerns the place of human rights in Washington's China policy.

If a key technique of Sun-tzu-style diplomacy is to convince the other side that certain issues are too culturally and politically sensitive to be discussed, China seems to have secured that part of the wei qi board when it comes to Kissinger's views on human rights. Speaking of the immediate post-Tiananmen period,
Kissinger says that "the American advocates of human rights insisted on values they considered universal" and that such universalism "challenges the element of nuance by which foreign policy is generally obliged to operate." He continues: "If adoption of American principles of governance is made the central condition for
progress in all other areas of the relationship, deadlock is inevitable." These statements combine three fallacies: that the universality of international human rights is a matter of opinion rather than international law, that human rights equals American principles of governance, and that promoting human rights means holding hostage progress in all other areas.

Friedberg's counterargument is persuasive. Showing softness on core values will reinforce the view of many Chinese that the United States is in decline, thus encouraging China to miscalculate U.S. resolve. As Friedberg writes, "Soft-pedaling talk of freedom will not reassure China's leaders as much as it will embolden them." He tellingly applies Kissinger's insight into the emollient effects of friendship to Kissinger himself,arguing that the Shanghai Coalition's members are motivated in part by "the psychic rewards that come from
believing that they are helping to promote peace and the gratification of being revered and well treated byBeijing."

It is no wonder that Chinese statecraft aims to establish the cultural relativity of human rights and to pose talk of human rights as the enemy of friendship. After all, the failure to respect human rights is a glaring weakness of Chinese power both at home and abroad, whereas promoting human rights has been among the
United States' most successful maneuvers on the wei qi board of world politics. What is surprising is that the United States' master strategist wants to play this part of the game by Beijing's rules. Would it not make more sense to emulate Chinese strategy than to yield to it? Emphasizing the principled centrality of the human rights idea to American ideology and keeping the issue active in bilateral relations even though it cannot be solved would seem to be -- along with exercising the United States' strengths in other fields -- a good way to set the boundaries within which a rising Chinese power can operate without threatening U.S. interests.

-ၿမတ္စုိး-
၇.၂၃.၂၀၁၁

"What China Wants: Bargaining With Beijing" ဒီေဆာင္းပါးမွာ တရုတ္ျပည္ၾကီး ဖံြ႔ျဖိဳးတုိးတက္လာမႈ ေၾကာင့္ အေမရိကန္-တရုတ္ ဆက္ဆံေရးအတြက္ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံၿခားေရးမူ၀ါဒမ်ား ေၿပာင္းလဲ သင့္မသင့္ ေဆြးေႏြးတင္ၿပထားမႈပါ။

အေမရိကန္ အစုိးရ ရဲ႕ အမ်ိဳးသား လုံၿခံဳေရး အၾကံေပးအရာရွိေဟာင္း ဟန္နရီ ကစ္ဆင္ဂ်ာ ဟာ “Henry Kissinger on China” ဆုိတဲ့ စာအုပ္ေရးသားထုတ္ေ၀ခဲ့ၿပီး၊ ယင္းစာအုပ္၌ အေမရိကန္ အစုိးရ အေနနဲ႔ အင္အားၾကီးမားလာေနေသာ တရုတ္ ႏုိင္ငံ အၾကား ၿဖစ္ေပၚလာႏုိင္သည့္ ထိပ္တုိက္ ရင္ဆုိင္မႈမ်ားကုိ ေရွာင္ၾကဥ္ဖို႔အတြက္ တရုတ္အစုိးရကုိ ခ်ည္းကပ္ၿပီး၊ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္လာေအာင္ ေဖာ္ေဆာင္ဖုိ႔ အၾကံၿပဳထားၿခင္းၿဖစ္တယ္။

တနည္းအားၿဖင့္ ထိပ္တုိက္ရင္ဆုိင္မႈ ကုိ ေရွာင္ပါ။ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္ေအာင္ လုပ္ပါလုိ႔ ဆုိတယ္။ သူဟာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွာ ၾသဇာၾကီးမားလွတဲ့ အေမရိကန္ အမ်ိဳးသား လုံၿခံဳေရး အၾကံေပးအရာရွိေဟာင္း တေယာက္ၿဖစ္တာေၾကာင့္ သူ႔ရဲ႕ အၾကံၿပဳမႈဟာ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံၿခားေရးမူ၀ါဒႏွင့္ ပက္သက္ၿပီး အေခ်အတင္ေဆြးေႏြးမႈမ်ားၿဖစ္လာခဲ့ရတယ္။ အေခ်အတင္ၿဖစ္ခဲ့ရတဲ့ အဓိက အခ်က္အလက္ က အေမရိကန္အစုိးရ ဟာ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ဆက္ဆံေရးကုိ ေကာင္းမြန္ဖုိ႔အတြက္ တရုတ္ အစုိးရရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ၊ ေငြေၾကးထိမ္းခ်ဳပ္မႈေၾကာင့္ ကုန္သြယ္မႈ ဆုိင္ရာၿပႆနာေတြ ကုိ ေရငုံႏုတ္ပိတ္ ေနသင့္သလား ဆုိတဲ့ အခ်က္ပါ။ အေမရိကန္အစုိးရ ႏွင့္ အေမရိကန္ ၿပည္သူေတြ အဓိက တန္ဖုိးထားခဲ့တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ကုိ တရုတ္အစုိးရႏွင့္ ဆက္ဆံေရးေကာင္းမြန္ဖုိ႔အတြက္ ဆုံးရွဳံးလက္လႊတ္ဖုိ႔လုပ္ေတာ့ မွာလားဆုိတဲ့ ေမးခြန္းသာ ၿဖစ္တယ္။

သူ႔ရဲ႕ ယူဆခ်က္ကုိ အေခ်အတင္ ေဆြးေႏြးအၾကံၿပဳသူကေတာ့ Aaron Friedberg အယ္ရင္ဖရက္ဘာ့ ၿဖစ္တယ္။ သူဟာ ပရင့္စတန္ ( Princeton ) တကၠသုိလ္က ပါေမာကၡ တစ္ဦးၿဖစ္ၿပီး၊ အေမရိကန္ ဒုတိယ သမၼတ ဒစ္ေခ်နီရဲ႕ ႏုိင္ငံၿခားေရးမူ၀ါဒဆုိင္ရာ အၾကံေပးပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးလည္းၿဖစ္ခဲ့တယ္။ သူရဲ႕ ယူဆခ်က္ကေတာ့ တရုတ္ အင္အားၾကီးထြားမႈ ႏွင့္ ေဒသအတြင္းၿပႆနာမ်ား ေၾကာင့္ ေဒသတြင္းႏုိင္ငံမ်ားဟာ အေမရိကန္နဲ႔ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္ေအာင္ က်ိဳးစားရင္း အေမရိကန္ သုိ႔ ပုိမုိနီးစပ္လာကာ မဟာမိတ္ဖြဲ႔လာပါ လိမ့္မယ္လုိ႔ဆုိတယ္။ အေမရိကန္-တရုတ္ ဆက္ဆံေရးမွာ အေလွ်ာ့ေပးတဲ့ ႏုိင္ငံၿခားေရးဆုိင္ရာမူ၀ါဒမ်ိဳး မၿဖစ္သင့္ဘူးလုိ႔ဆုိတယ္။ အေမရိကန္ရဲ႕ လုံၿခဳံေရးႏွင့္ အက်ိဳးစီးပြားကုိ ကာကြယ္ရမယ္လုိ႔ အၾကံၿပဳထားတယ္။

သူဟာ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္မွာ တရုတ္ရဲ႕ လႊမ္းမုိးဗုိလ္က်မႈေၾကာင့္ လက္ရွိၿဖစ္ေပၚေနတဲ့ ၿပႆနာမ်ားကုိ ရည္ညႊန္းေထာက္ၿပခဲ့တယ္။ အင္ဒုိနီးရွား၊ ဗီယက္နမ္၊ဖိလစ္ပုိင္၊ မေလးရွား၊ စတဲ့ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံေတြဟာ တရုတ္အင္အားၾကီးထြားလာမႈေၾကာင့္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံေရးေကာင္းမြန္ေအာင္ ၾကိဳးစားေနတာကုိ ေထာက္ၿပခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ တရုတ္-အေမရိကန္ ဆက္ဆံေရးမွာ တရုတ္ကုိ အေလ်ွာ့ေပးၿပီး၊ ဆက္ဆံေရးေကာင္မြန္ေအာင္လုပ္ဖုိ႔ မလုိပါဘူးလုိ႔ သုံးသပ္ထားတယ္။

တရုတ္-အေမရိကန္ ဆက္ဆံေရး မွာ အေမရိကန္ ၏ ႏုိင္ငံၿခားေရးမူ၀ါဒ အရ ကုန္သြယ္ေရး အသုံးၿပဳၿပီး ေဒသအတြင္း ၾသဇာအာဏာ သက္ေရာက္မႈ အေပၚ တရုတ္-အေမရိကန္ ဆက္ဆံေရး ခ်ိန္ခြင္ညွိဖုိ႔ အေတြးအေခၚ ပါ။ ဒီ အေတြးအေခၚအရ ကုန္သြယ္ေရးၿဖင့္ တရုတ္ႏုိင္ငံအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး၊ ႏုိင္ငံေရး တုိးတက္ေၿပာင္းလဲလာမႈ ကုိ ဖန္တီး လာႏုိင္မယ္ လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္။ သမၼတေဟာင္း ကလင္တန္လက္ထပ္မွာ စီးပြားေရး၊ ကုန္သြယ္ေရး ဖြင့္ေပးခဲ့ၿပီး၊ စီးပြားေရးအခြင့္အလမ္းမ်ား ကုိ ေပးခဲ့ကာ၊ ဆက္ဆံေရးတုိးတက္ လာေအာင္က်င့္သုံးခဲ့တယ္။ တရုတ္ႏုိင္ငံဟာ စီးပြားေရးဖြံၿဖိဳးတုိးတက္လာေပမဲ့၊ တပါတီ အာဏာရွင္စနစ္ ကုိေတာ့ ဆက္လက္ က်င့္သုံးေနဆဲပါ။ တရုတ္ေခါင္းေဆာင္ တိန္႔ေရွာင္ဖိန္ လက္ထပ္ က စၿပီး တရုတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ သက္တမ္း ႏွစ္ၾကိမ္သာ ဆက္ခံႏုိင္ဖုိ႔ ထိေတာ့ ရွိလာခဲ့တာေတြ႔ရတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးလြတ္လပ္ခြင့္ေတြ အတြက္ေတာ့ ထိေရာက္မႈမရွိခဲ့ဘူးလုိ႔ ဆုိတယ္။

ကုန္သြယ္ေရးၿဖင့္ ႏုိင္ငံၿခားေရး မူ၀ါဒ ကုိ အေၿခခံၿပီး အေမရိကန္ အစုိးရ တုိင္းက က်င့္သုံးလာခဲ့တယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ ပဲ တရုတ္ေခါင္းေဆာင္ တိန္႔ေရွာင္ဖိန္လက္ထက္မွာ ၿပည္တြင္း ဖံြ႔ျဖိဳးတုိးတက္ေအာင္ တည္ေဆာက္ၿပီး၊ ႏုိင္ငံတကာနွင့္ ဆက္ဆံေရး အဆင္ေၿပေအာင္ အေလွ်ာ့အတင္းၿပဳလုပ္ က်င့္သုံးတဲ့မူ၀ါဒ ခ်မွတ္ခဲ့တယ္။ ေဆာင္ပါးထဲမွာ တရုတ္-အေမရိကန္ ဆက္ဆံေရး သမုိင္းေၾကာင္းအေထာက္အထားေတြကုိ လည္း တင္ၿပထားတာေတြ႔ရတယ္။ ႏုိင္ငံၿခားမူ၀ါဒဆုိင္ရာ အေတြးေအခၚေတြကုိလည္း သုံးသပ္ထား တာေတြ႔ရတယ္။

ဒီေဆာင္းပါးဟာ ယေန႔ တရုတ္ျပည္ၾကီး ဖံြ႔ျဖိဳးတုိးတက္လာၿပီး၊ ေဒသတြင္း အင္အားၾကီးထြား လာမႈေၾကာင့္ တရုတ္-အေမရိကန္ ဆက္ဆံေရး ႏွင့္ ႏုိင္ငံၿခားေရးဆုိင္ရာ မူ၀ါဒမ်ား ဆုိင္ရာ ၿပန္လည္ သုံးသပ္ ေဆြးေႏြး ထားတဲ့ ေဆာင္ပါးေကာင္း တပုဒ္ၿဖစ္ေၾကာင္း တင္ၿပလုိက္ ပါတယ္။



-ေနမင္းသူ-

တရုတ္ျပည္ၾကီး ဖံြ႔ျဖိဳးတုိးတက္လာျခင္းဟာ မည္သည့္နုိင္ငံ မည္သည့္လူ႔အဖဲြ႔အစည္းကုိမွ် ျခိမ္းေျခာက္မႈ အႏၱရာယ္မျဖစ္ေစဘဲ၊ ထာ၀ရျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ သာယာ၀ေျပာေရးကုိသာ ေဆာင္က်ဥ္းလာေၾကာင္း တရုတ္ေခါင္းေဆာင္တုိ႔ စဥ္ဆက္မျပတ္ ဂုဏ္ယူ၀ံ့ၾကြား ေျပာဆုိေလ့ရွိေသာ္ျငားလည္း….။

၂၀၁၀ အတြင္း အေရွ႕ေတာင္အာရွနုိင္ငံမ်ားမွ စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေတြ စစ္လက္နက္ပစၥည္းအ၀ယ္သြက္ေနပံု၊ ကာကြယ္ေရးအသံုးစရိတ္ ရက္ရက္ေရာေရာသံုးစဲြေနပံုေတြကုိၾကည့္ရတာ ခရစ္စမတ္ေစ်းပဲြေတာ္လား အမွတ္မွားေလာက္ စရာပင္။

နုိင္ငံအသီးသီးအလုိက္ စစ္ေရးအသံုးစရိတ္ေတြကုိေလ့လာၾကည့္လုိက္တဲ့အခါ-

အင္ဒုိနီးရွားက ရုရွားလုပ္ ဂ်က္တုိက္ေလယာဥ္ ၆ စီး (အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၃၀၀ ဘုိး) ၀ယ္ယူထားျပီး၊ ထုိင္းကလည္း အားက်မခံ ယူကရိန္းလုပ္တင့္ကား ၉၆ စီး ($ ၁၂၅ သန္း) လက္၀ယ္ရရွိထားျပီး၊ ဆိြဒင္လုပ္ ဂ်က္တုိက္ေလယာဥ္ ၆ စီးနဲ႔ ေလယာဥ္ ၂ စီး($ ၅၇၄ သန္း) မွာယူခဲ့တာ ၂၀၁၁ နွစ္ဆန္းပုိင္းမွာ ရရွိခဲ့ပါတယ္။ စကၤာပူကေတာ့ ဆြီဒင္လုပ္ ေရငုပ္သေဘၤာ ၂ စီး( $ ၁၂၈ သန္း)၊ မေလးရွားက ျပင္သစ္-စပိန္လုပ္ ေရငုပ္စစ္ သေဘၤာ ၂ စီးအတြက္ $ ၂ ဘီလီယံ အကုန္အက်ခံထားတယ္။

ဒီလုိလက္နက္ဆန္းေတြ သူ႔ထက္ငါအျပိဳင္ၾကဲစုေဆာင္းေနျခင္းက အေၾကာင္းအရာႏွစ္ရပ္ကုိ ညႊန္ျပေနပါသတဲ့။ ပထမအခ်က္က အာဆီယံအစည္းအေ၀းေတြမွာ ညီအစ္ကုိေတာ္ခ်စ္ၾကည္ေရး ေၾကညာခ်က္ေတြကုိ အဖဲြ႔၀င္ နုိင္ငံေတြ လက္မွတ္ေရးထုိးၾကေပမယ့္ တစ္ဘက္မွာေတာ့ အခ်င္းခ်င္း သူ႔မယံုကုိယ့္မယံု သတိထား ဆက္ဆံမႈ ေတြရွိေနတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ ေဒသတြင္းမွာ တရုတ္ျပည္ၾကီးအင္အားၾကီးထြားလာတာ ကုိ အာဆီယံက လူသိရွင္ၾကားၾကိဳဆုိသမႈျပဳထားေသာ္လည္း ျဖစ္ေပၚလာနုိင္တဲ့ တင္းမာမႈေတြအတြက္ ၾကိဳတင္ ျပင္ဆင္ထားတာလည္း ျဖစ္နုိင္ပါတယ္။

၂၀၀၀-၂၀၀၄ န႔ဲ ၂၀၀၅-၂၀၀၉ ကာလႏွစ္ခုအၾကားမွာ အင္ဒုိနီးရွားက လက္နက္တင္သြင္းမႈႏႈန္း ၈၄ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ စကၤာပူက ၁၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ မေလးရွားက ၇၂၂ ရာခုိင္ႏႈန္း အသီးသီးတုိးတက္လာတယ္လုိ႔ Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI) ရဲ႕အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

အဆင့္ျမင့္ဒံုးစနစ္တပ္ဆင္အသံုးျပဳထားေသာ တာေ၀းသံုး ဂ်က္တုိက္ေလယာဥ္၊ စစ္သေဘၤာနဲ႔ ေရငုပ္သေဘၤာ ေတြ အပါအ၀င္ အေရွ႕ေတာင္အာရွနုိင္ငံမ်ားက တင္သြင္းလာတဲ့လက္နက္ပမာဏဟာ ေဒသတြင္းတည္ျငိမ္မႈ ကုိ ထိခုိက္ေစတယ္၊ ဆယ္စုႏွစ္ၾကာခုိင္ျမဲလာတဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ထိပါးေစနုိင္တယ္လုိ႔ အထက္ပါအဖဲြ႔ရဲ႕ အာရွ ေရးရာကၽြမ္းက်င္သူ Siemon Wezeman ကဆုိ ပါတယ္။

ဗီယက္နမ္စစ္ပဲြျပီးဆံုးတဲ့ေနာက္ပုိင္း SIPRI ကေဖာ္ျပတဲ့ လက္နက္တင္သြင္းမႈအမ်ားဆံုး ဆယ္နုိင္ငံစာရင္းမွာ စကၤာပူနုိင္ငံဟာ အေရွႈေတာင္အာရွနုိင္ငံမ်ားထဲမွ ပထမဆံုးနုိင္ငံအျဖစ္ စာရင္းခ်ိတ္လာတယ္လုိ႔ဆုိပါတယ္။ မၾကာေသးခင္ကပဲ စကၤပူနုိင္ငံဟာ စတိလသ္ဖရီဂိတ္စစ္ေရယာဥ္ေတြ အပါအ၀င္ အဆင့္ျမင့္ကာကြယ္ေရးသံုး စစ္ပစၥည္းေတြ၀ယ္ယူလုိက္ပါတယ္။ ဒါဟာ ကမၻာ့သေဘၤာထုတ္လုပ္မႈအခ်က္အခ်ာ ကၽြန္းနုိင္ငံေလးရဲ႕ မလံုျခံဳမႈေသာကခံစားခ်က္ကုိ ထင္ဟပ္ျပလိုက္တာပါ။ တရုတ္ရဲ႕စစ္အင္အားခ်ဲ႕ထြင္လာမႈနဲ႔ ေတာင္တရုတ္ ပင္လယ္တြင္းရွိ သယံဇာတေပါၾကြယ္၀တဲ့ ကၽြန္းေတြအမ်ားစုကုိ တရုတ္ကသူပုိင္ေၾကာင္း ေျပာဆုိေနတာ ကလည္း အေရွ႕ေတာင္အာရွနုိင္ငံမ်ား လက္နက္အျပိဳင္အဆုိင္တပ္ဆင္ဖုိ႔ တြန္းအားတစ္ခုလုိျဖစ္ေနပါတယ္။ ေရနံနဲ႔ ဓာတ္သတၱဳေပါၾကြယ္၀တဲ့ အဲဒီကၽြန္းေတြကုိ နုိင္ငံေျခာက္ခုေလာက္က သူပုိင္ငါပုိင္အျငင္းပြား ေနတာ ျဖစ္ျပီး အတိတ္ကာလမွာ ေရတပ္ခ်င္းထိပ္တုိက္ေတြ႔မႈ ေတြလည္းရွိခဲ့ဖူးပါတယ္။



ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္မွာ တရုတ္ရဲ႕ လႊမ္းမုိးဗုိလ္က်မႈကုိ ဗီယက္နမ္နုိင္ငံက ေျဗာင္ဆန္႔က်င္တယ္။ ၂၀၀၉ ဒီဇင္ဘာလအတြင္း ဗီယက္နမ္က ရုရွားလုပ္ ေရငုပ္သေဘၤာ ၆ စီး( $ ၂ ဘီလီယံ ဖုိး) မွာယူခဲ့ျပီး ေနာက္ႏွစ္လ အၾကာမွာ ရုရွားလုပ္ ဂ်က္တုိက္ေလယာဥ္ ၁၂ စီး ($ ၁ ဘီလီယံဖုိး) ထပ္မံ၀ယ္ယူခဲ့တယ္။ မေလးရွားကေတာ့ တရုတ္အစုိးရအေပၚ စုိးရိမ္ေသာကရွိေၾကာင္း ေပၚေပၚထင္ထင္ သိပ္မေျပာေပမယ့္ စေကာပီနဲေရငုပ္သေဘၤာ သစ္ေတြကုိ ေဘာ္နီယုိကၽြန္း နားမွာခ်ထားဖုိ႔ ဗ်ဴဟာေျမာက္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ထားျပီး ျဖစ္တယ္လုိ႔ သတင္းေတြ ကဆုိပါတယ္။

တရုတ္အစုိးရရဲ႕ ေျခဆန္႔လက္ဆန္႔ အင္အားျပသမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့အခင္းအက်င္းမွာ အဓိက အက်ဳိးခံစားရသူ အုပ္စုႏွစ္မ်ဳိးရွိပါတယ္။ တစ္မ်ဳိးက လက္နက္ထုတ္လုပ္တဲ့ ကုမၸဏီေတြပါ။ ( တရုတ္အေပၚ စုိးရိမ္ေသာကျဖစ္မႈေၾကာင့္ အာဆီယံနုိင္ငံ မ်ားလက္နက္ ၀ယ္ယူစုေဆာင္းၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္) ေနာက္တစ္ဦးက အေမရိကန္အစုိးရပါ။ ျပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ၾသဂုတ္လအတြင္း န်ဴကလီးယား ပါ၀ါသံုး အေမရိကန္ ေလယာဥ္တင္စစ္သေဘၤာ George Washington ဗီယက္နမ္ေရပုိင္နက္တြင္းထိေရာက္ရွိလာျပီး ဗီယက္နမ္ နဲ႔ ပူးတဲြစစ္ေရးေလ့က်င့္မႈျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္မႈက အတိတ္ရန္သူေတာ္နုိင္ငံႏွစ္ခုအၾကား ပံုမွန္ျပန္လည္ဆက္ဆံေရး ၁၅ ႏွစ္ေျမာက္ အထိမ္းအမွတ္ျဖစ္ေၾကာင္းျပသသလုိ ဗီယက္နမ္အေနနဲ႔ အေမရိကန္နဲ႔ဆက္ဆံေရးနီးကပ္မႈကုိလုိလားေၾကာင္း တရုတ္တုိ႔ကုိ မက္ေဆ့ခ်္ ေပးခ်င္တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဓနဥစၥာနဲ႔ အင္အားၾကီးထြားလာတဲ့ တရုတ္ျပည္ၾကီးကုိ အာဆီယံနုိင္ငံေတြက မိတ္၀တ္မပ်က္ သတိနဲ႔ဆက္ဆံ ေနရခ်ိန္မွာ အေမရိကန္အေနနဲ႔ တရုတ္နဲ႔သူတုိ႔အၾကား ထိန္းညွိေရးဘြာတုိင္အျဖစ္တည္ရွိေနဖုိ႔ အာဆီယံနုိင္ငံ မ်ားက လုိလားေနတာပါ။

ေနာက္တစ္ခ်က္က အာဆီယံနုိင္ငံေတြ လက္နက္အျပိဳင္၀ယ္ယူေနၾကျခင္းဟာ တရုတ္အစုိးရအေပၚ စုိးရိမ္ ေသာကျဖစ္မႈ တစ္ခုတည္းသက္သက္အတြက္ မဟုတ္ဘဲ သူတုိ႔နုိင္ငံအခ်င္းခ်င္းၾကားမွာ တစ္ဦးကုိတစ္ဦး မယံုမၾကည္ျဖစ္ေနတာလည္း ပါပါတယ္။ ထုိင္းနဲ႔မေလးရွား နယ္စပ္မွာရွိတဲ့ ေျခာက္နွစ္ၾကာ အစိုးရဆန္႔က်င္ေရး ဆူပူအံုၾကြမႈကို ရင္ဆိုင္ေနရခ်ိန္မွာ ထိုင္း-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရး၊ ထိုင္း-ကေမၻာဒီးယား ဆက္ဆံေရးကလည္း မၾကာခဏဆိုသလို ရန္လိုမႈေတြ ရွိေနပါတယ္။

ယံုၾကည္နိုင္ေလာက္တဲ့ သတင္းရပ္ကြက္အဆိုအရ ျပီးခဲ့တဲ့နွစ္မွာ မေလး-အင္ဒို ေရပိုင္နက္နယ္နိမိတ္ၾကား ဆက္ဆံေရးတင္းမာမႈေတြျဖစ္ခဲ့ျပီး အင္ဒိုနီးရွားေရေၾကာင္းအရာရွိသံုးဦး ဖမ္းဆီးမခံရမီမွာ မေလးရဲကင္း လွည့္ေရယာဥ္က သတိေပးပစ္ခတ္မႈေတြ လုပ္ခဲ့တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။

ေနာက္ထပ္ဆင္ေျခတစ္ခုကေတာ့ အာစီယံဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ လက္နတ္၀ယ္ၾကတာဟာ သူတို႔မွာ ၀ယ္နုိင္တဲ့ ေငြေၾကးအင္အား ရွိလို႔ပါ။ အေရွ႕ေတာင္အာရွနိုင္ငံေတြရဲ႕ နိုင္ငံေရးမွာ စစ္တပ္ရဲ႕အခန္းက႑က အေရးပါ ေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ျမင္သာတဲ့ ဥပမာကိုျပပါဆိုရင္ ဗမာျပည္မွာ အုပ္စိုးေနတဲ့ စစ္အာဏာရွင္ေတြက တိုင္းျပည္ GNP ရဲ႕ သံုးပံုတစ္ပံုေလာက္ကုိ စစ္ေရးအသံုးစရိတ္အျဖစ္ သံုးျဖဳန္းပစ္ေနပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ ဥပမာကေတာ့ ၂၀၀၆ ခုနွစ္မွာ တရား၀င္ေရြးေကာက္ခံအစိုးရကို ျဖဳတ္ခ်လိုက္တဲ့အခ်ိန္ကစျပီး ထိုင္းစစ္တပ္ရဲ႕ စစ္ေရးအသံုး စရိတ္ပမာဏဟာ ၅.၅ဘီလီယံအထိ မူလထက္နွစ္ဆေက်ာ္ျမင့္တက္လာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီကာလမွာ ယာယီ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ အဘီဆစ္၀ိခ်ာခ်ီ၀ အေနနဲ႔ စစ္တပ္ရဲ႕ သစၥာခံမႈကိုရေအာင္အေပးအယူ လုပ္ ခြင့္ျပဳခဲ့တာ ျဖစ္ပံုရပါတယ္။

အေရွ႕ေတာင္အာရွနိုင္ငံအစုိးရေတြအေနနဲ႔ စစ္လက္နက္ျဖည့္တင္းမႈျပဳလုပ္ရာမွာ သူတို႔ျပည္သူေတြ အတြင္း သာမကဘဲ အျခားသက္ဆုိင္သူေတြပါ သိေအာင္ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းလုပ္ေဆာင္ဖုိ႔လုိအပ္တယ္လို႔ Wezeman ကေျပာ ပါတယ္။

မိမိတို႔ဘာလက္နတ္ေတြ၀ယ္တယ္၊ ဘယ္ေနရာေတြမွာ ခ်ထားအသံုးျပဳမယ္ဆိုတာ ကိုယ့္အိမ္နီးခ်င္းတိုင္းျပည္ ေတြကိုအသိေပးေျပာျပျခင္းက ျငိမ္းခ်ိမ္းေရးထိန္းသိမ္းမႈမွာ အခရာက်တယ္လုိ႔ Wezeman က တိုက္တြန္း ေျပာဆုိခဲ့ေပမယ့္ အဲဒီေဒသအတြင္း နိုင္ငံအမ်ားစုက သူတို႔ရဲ႕ ကာကြယ္ေရးစြမ္းရည္နဲ႔ သူတို႔ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ စိုးရိမ္ေသာကကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္းထုတ္ေျပာဖို႔ လက္တြန္႔ေနပါတယ္။ သူတို႔လိုပဲ အိမ္နီးခ်င္းအင္အားၾကီး နို္င္ငံကိုယ္ႏႈိက္ကလည္း ဒီကိစၥမွာ ရိုးသားပြင့္လင္းမႈမရွိပါဘူး။ “တရုတ္တိို႔ရဲ႕ စစ္ေရးတိုးခ်ဲ႕တည္ေဆာက္မႈ အလားအလာဟာ ၾကဳိတင္ခန္႔မွန္းတြက္ခ်က္မႈ မလုပ္နိုင္ ေလာက္ေအာင္ လွ်ိဳ႕၀ွက္လြန္းလွတယ္” လို႔ ပင္တဂြန္စစ္ဌာနခ်ဳပ္က အေမရိကန္ကြန္ဂရက္ကို တင္သြင္းတဲ့ နွစ္ပတ္လည္အစီရင္ခံစာမွာ သတိေပး ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ဒီေတာ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသမွာ မတည္ျငိမ္မႈေတြ တိုးပြားေနတာနဲ႔အမွ် လက္နက္ ေရာင္း၀ယ္ေရး လုပ္ငန္း ဟာလည္း ဆက္လက္ရွင္သန္အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းေနဦးမွာျဖစ္ေၾကာင္း ေဆာင္းပါးရွင္က ခန္႔မွန္း တြက္ခ်က္ေဖာ္ျပ ထားတာကုိ တင္ျပလုိက္ရပါတယ္။

Source- Military Maneuvers by Andrew Marshall, Time Sept 27, 2010

Pages

Burmese troops kill unarmed Kachin civilian

Rawt malan

Rawt malan

Labels

Announcements (9) cartoon (1) contact (1) Document (3) Education (1) English (1) Event (1) Hti Hpa (1) interview (3) invitation (3) laikangau (41) MAHKAWN (2) Mail (1) masa (1) Mungga (2) new (2) news (148) ning mu (2) photo (6) refugee (2) Shiga (2) special (2) Sumla (1) video (32) web (2)

Love Kachin (KIA)Myutsaw shayi

Love Kachin (KIA)Myutsaw shayi

ငါတို႔ရဲ႕ျမစ္ဆံု ကုန္ပါၿပီ

ငါတို႔ရဲ႕ျမစ္ဆံု ကုန္ပါၿပီ

IrraWaddy Not For Sale

IrraWaddy Not For Sale
မြစ်ဆုံ ရေကာတာ ဆက် မဆောက်ဖို့

က်ဳပ္တုိ႔ေတာ့ ဒီကိစၥေတြကို ဘယ္ေတာ့မွ ေမ့မွာ မဟုတ္ဘူး

က်ဳပ္တုိ႔ေတာ့ ဒီကိစၥေတြကို ဘယ္ေတာ့မွ ေမ့မွာ မဟုတ္ဘူး
Read More Click on photo

Malawm

Htet dat na

archive

Blogumulus by Roy Tanck and Amanda FazaniInstalled by CahayaBiru.com

Label Category

Followers