I. Awng San Suu Kyi(NLD) hte Thein Sein Asuya - 2011 ASSK (NLD) ni a mung masa jasat jasa 1) Mung hpawm mungdan gaw amyu baw sang ni hte arau jawm gaw de da ai re ngu n’tsun ai sha, amyu baw sang ni hte arau jawm shanu nga ai mung dan re ngu tsun nga ai 2) Pang lung myit hkrum ga shaka hte seng nna adan aleng rai tsun shaga yu ai lam nnga ai, Pang lung zawn re zuphpawng galaw na ngu sha tsun shawam da nga ai 3) Federal ngu asan pra ntsun ai sha, jet ai democracy mungdan hte shing gyim ahkaw ahkang hkam la lu na lam sha tsun nga ai, kaning re democracy re ngu ai asan pra nlawm nga malu ai(Democracy gaw amyu myu nga ai) 4) Amyu baw sang ni gaw maren mara re mung masa ahkaw ahkang lu ra na ngu n’tsun ai, myit hkrum ra ai lam sha tsun ai 5) Mung hpawm n’garan mat na hpe shaja da nga malu ai/hkrit nga malu ai Thein Sein Asuya a mung masa jasat jasa 1) Pang Lung myit hkrum ga shaka hpe lup kau sai, U-Nu a democracy hkrang hta pau jat nna shachyaw da mungdan up hkang hkrang re, 2) Federal democracy ngu ai ga si hpe galoi ntsun ai; Amyu baw sang ni hte a rau jawm gaw de da ai munghpawm mungdan re ngu ntsun nga ma ai 4) Amyu baw sang ni maren mara re ahkaw ahkang lu ra na ngu nlawm ai, rap ra ai shing gyim ahkaw ahkang lu ra na lam mung nlawm ai 5) Munghpawm n’garan mat hkra ngu lawm nga malu ai, myen amyu masha ni chyu matut ka-up sha nga lu na hkrang gran da ai (Ra ai naw jat bang la ga!) ASSK(NLD) hte, Thein Sein asuya a mung masa jasat jasa hpe gin chyum shing daw dat yang shai hkat ai lam ni nnga ai daram re mu lu na hte, amyu baw sang(ethnic national ) ni ntsa e da da mung masa pan dung mung maren sha re masa pru nga ai. Ngam ai laga myen mung masa pati ni yawng mung maren sha rai nga malu ai. Kachin land hta e 1990 hte, 2010 a ra lata poi hpe bai yu ai shaloi, 1990 ning hta Jinghpaw mung ting rai yang shara 3 hta sha Jinghpaw pati ni dang lu ma ai, 2010 na ra lata poi hta Jinghpaw ni ndang sai…ndai zawn re hpe yu yang, matut nna shawng de galaw sa wa na mungdan a ra lata po ni hta Jinghpaw pati ni dang wa na lam kade ram shadang nga na kun? Ya Thein Sein a paliman hta mung yu yang mung, myen amat dat kasa ni chyu law, nga ai majaw mungdaw hte seng nna ahkyak kaba ni hpe daw dan ai hta me(vote) hte daw dan ai hku rai yang galoi mung dang la lu na lam nnga sai. Rai yang, myen mung masa pati/asuya ni ntsa anhte Jinghpaw Wunpawng myu sha ni ganing re mung masa jasat jasa hte bawng ban ra na, kanawn ra na? gasat ra na? Jinghpaw ni matu gaw laksan madu up hkang na matu tara lu ra/nga ra ai, hte, paliman amat dat kasa ra lata lam hte seng nna mung, elected by people masa hku nre sha,selected by local people representative hku nna sha nrai yang Kachin land mi ngu tim Kachin ni matu lak lai na lam nnga na re. II. Thein Sein Asuya – 2011 Hpyen dap up hkang democracy hpe 2008 ning hta shagrin dat ai mungdan uphkang upadi hpe ta tut hkrang shapraw lang hpang wa sai. 1) Mungdan hpyen dap langai sha nga ra na ngu ai, 2008 ning a tara upati hte maren ti nang shang lawt hpyen dap hpe htim gasat hpang sai. 2) Shata 3 htim gasat wa yu yang sum agrawp ai mahtai chyu pru ai ai majaw gasat jahkring na matu tsun a put wa sai.( Gasat na hpe mungdan hpyen dap daju kaw nna matsun nhtawm, bai gap jahkring na matu gaw mungdan hpyen dap ginjaw kawn n’galaw gui nga ai, hpa majaw kun????? 3) Gasat majan laja wa ai hte sum agrawp ma ai mahtai sha pru wa ai hte Thein Sein asuya gaw Awng San Suu Kyi(NLD) hpe lawan ladan hkrum shaga sai, myit pawm lam lu masai. May shata du hkra pi NLD ni hpe tara nshang sai majaw mung masa hkum galaw manu ngu shadut nga ai, NLD ni ya na zawn myit hpawm lu na matu hpyi lagin taw nga ai gaw shaning 20 ning jan sai. ( ASSK(NLD) hte, Thein Sein a hpyen asuya ni hpa majaw dai ram lawan ai hku myit hpawm lu mat wa ma ai kun?) III. Than Shwe a prat, 1989 -2010 Than Shwe gaw U-Nu the, NeWin wa a mung masa hkring htawng hpe matut dagraw lang sai. 1) Pang Lung myit hkrum ga shaka hpe tsep kawp lup kau sai, Mungdan ra lata galaw ya na ngu nna ninghkap Mung shawa ni hpe shatsim kau lu nu ai 2)1990 ning hta mung shawa ra lata galaw ya masu nna, Shi chyu sha bai matut up sha mat wa nu ai. 3)1993 ning kaw nna shang lawt hpung hte laga amyu sang rawt malan hpung ni hpe gap jahkring nna mung bawng zuphpawng galaw masing hpe maw dat nu ai, 4)Mung bawng zuphpawng hta JW myu ni lu ra ai mung dan ahkaw ahkang ni hpe tang madun dat sai rai tim nyet kau ya sai 5) Myen hpyen du ni myit ra ai hku ka shajawng da ai mungdan uphkang upati ni hpe 2008 ning e mung shawa ni hpe ma ja hte hkap la madi shadaw shangun masai 6)2008 ning a shagrin mungdan up hkang upati hte maren,7Nov, 2010 mungdan ting ra lata lamang galaw sai, amyu myu masu, hkalem nna dang hkra galaw la kau masai IV. NeWin a prat 1962-1988 1). Pang lung myit hkrum ga shaka hpe lup kau sai, hte Democracy up hkang hkrang hpe mung dawm kau ya sai 2)U-Nu a mung masa hkring htawng hta pau jat la nna, hpyen ginjaw matsun up hkang hku nna up sha mat wa sai 3). Amyu baw sang mungdaw 7 hte ahkaw ahkang maren re myen mung gin wang daw 7 hpe jat la nu ai 4) Mung hpawm hpyen hpung rai nga ai, Jinghpaw hpyen dap 1,2,3,4,5 ni hpe dawm kau ya sai hte, shang lawt hpyen hpung hpe, lak nak kaba, nbungli ni hte gasat shamyit wa sai 5) Kachin Land ni hta sasana galaw taw nga ai maigan Hkristan sasana sara/num ni hpe gawt shale, Sasana ginra ni, jawng ni, tsi rung ni, Hkai Sun wang ni zing la kau ya sai. Hkristan naw ku lam hpe shagyip shagyeng galaw ai, 6) Amyu shamyit masing hpe madang shatsaw dat sai,ga shadawn jinghpaw laika, htung hking lam sharin ai hpe dawm kau ya/pat hkrum kau ya ai, manau dum ai lam ni du hkra n’galaw shangun masai, Jinghpaw hte laga amyu baw sang rawt malan ni hpe gasat shamyit bungli hta chyu mungdan a gumhpraw jai shama kau ai majaw, mungdan matsan ahkye mat sai majaw 1988 mung shawa ning hkap kaba byin pru sai. Ninghkap n’gun madun lamang ni hte e mung Jinghpaw mung shawa ni, jawng ma ni shang lawm lai wa sai. V. U-Nu a shanut shanat re democracy prat-1948-1961 U Awng San si mat sai hte U-Nu wa gaw AS a shara hta galai htit rai nna Awng San nlu shakre kau da ai mung hpawm Shang Lawt la na matu British ni hte sen mahkyet shangut la na matu U-Nu gaw yawng a dat kasa re ngu nna UK de rawt mat wa nu ai, dai shaloi British ni U-Nu hpe sam du salang ni yawng a myit hkrum lam lawm nlawm sagawn dat ai shaloi masu ai chye manu ai, dai shaloi she UNu gaw sam du salang ni hpe lawan madi shadaw na matu hpyi lagin dat ai nga nna tsun ai hpe ya yu ai. Mung hpawm mungdan ngu nna 1948Jan,(4) hta shanglawt lu sai, U-Nu wa mung munghpawm mungdan a hkring mang daju tai sai. U-nu asuya galaw mat wa ai labau ni hpe ahkyawk galam yu yang; kaja ai lam ni nau nmu lu ai hta n’ga mungdan hten brak na nli tum ni hpe hkai shatut kau da ya ai lam sha nga ai. 1) British du salang ni hpe sa masu ai lam galaw nu ai 2) Pang Lung myit hkrum ga shaka hpe nyat kau sai, dai majaw Jinghpaw Hpyen Dap 4 hpe woi awn nga ai dukaba Lahpai Naw Seng gaw, 1949 Nov shata hta Pawng Yawng National Defense Force ngu amying jaw nna U-Nu asuya hpe nhtang gasat hpang dat sai, Mandalay, Mya Myo du hkra zing la kau lu ai lam labau hta rawng nga ai. 3) Munghpawm gumhpraw garan ai shaloi Jinghpaw mung hte, laga baw sang mungdaw ni hpe garan jaw ai gaw Shanhte myen ni garan la ai hta grau nlaw ai hku ai hku garan jaw nga ai. 4) Makam masham bung ai Sama duwa Sinwa Naw hpe shamyawk dat ya nna Karen rawt malan ni hte, Dk Naw Seng hpung ni hpe hkan gasat shangun sai. 5) Bukda makam masham hpe mung hpam mungdan a makam masham hku nna ma ja hte galaw dat sai 6) Jinghpaw mung lamu ga gin ra 3 rai nga ai hpyi maw, Gawlan, Ganhpam i shara ni hpe mi wa asuya hpe jaw kau ya ai 7) Kachin land hte India , Miwa mung dan a lapran lamu ga jarit masat galaw ai hta buga jinghpaw ni a ra sharawng ai lam ni hpe nsan ai, Shi ra ai hku galaw kau ya sai. De majaw dai ni du hkra Jinghpaw ni India de nkau, miwa mungdan chyen mi rai 3 brang rai mat sai 8) India hkran de na jinghpaw ma 100 lata shaga la na Yanggon, Madalay na hpungkyi jawng ni hta bukda makam lam sharin dat ya nna India Assam mungdaw e nga ai Jinghpaw ni hpe Bukda sasana wa galaw shangun ai hte Bukda makam masham shatai kau dat sai Ndai zawn re mung masa lam ni galaw dat ai hpe yu yang U Nu gaw n’shawp nkap re myit rawng ai ngu tsun main a nrai ni? Munghpawm hpe jahten shabrak ya dat ai wa ngu na kun? VI. Dukaba Awng San Hkalem La ai prat-1946-1947 1941 ning U Awng San wa shaga bang wa ai Japan hpyen ni hpe, Jinghpaw hpyen hpung ni hte Britisha hpyen hpawm ni gaw 1945 ning hta gasat shale kau lu ai majaw man hkring e padang manu dum ma ai lam labau laika hta mu hti lu nga ai. Jinghpaw ni Japan majan dang ngut ai hpang, U Awng San gaw 1946 December shata e Myitkyina de gale pru wa nna Sama du wa zawn re du salang ni hpe British ni kaw na shanglawt arau jawm la na matu wa hkalem la sai. 1947 ning Myen, Jinghpaw, Sam, Hkang myu sha ningbaw ni munghpawm gaw gap na hpe myit hkrum ga shaka sen mahkret masai. - U Awng San gaw British ni hpe gasat yu ndang, Japan hpyen ni hpe garum sa hpyi la nna British hpe jawm gasat, Japan bai upsha, Japan hpe shachyut na matu, British ni hpe garum bai hpyi, British kaw na shang lawt la na matu Jinghpaw ni hpe ga bai saw.Jinghpaw ni sen n’htu lawm yang myen ni mung shang lawt lu na kun? ( U Awng San ndai zawn pale palau rai mung masa galaw ai gaw ram ai ngu na yi? Magrau grang ai wa ngu na i? U AS hkalem ai majaw Kachin land gaw myen gum shem ni a lata de du mat wa ai re ngu yang shut na kun? U-Awng San hte Japan ni British hpe majan baw nga ai ten Jinghpaw hpyen la ni mung British/Amerikan ni hte arau mungkan majan e gasat lawm nga ai ten nrai ni? Jinghpaw hpyen du ni Kala mung kaw nna gayin wa nna Kachin Land e dap jung taw nga ai Japan hpyen ni hpe wa htim gasat manga kau ai ai nrai ta? Myit yu hpa, Awng San wa hpe, teng sha British ni gram sat ai rai na kun? dai ten e shi hta laika grau chye da ai Mg Nu/U Nu gaw mung masa galaw nga ai Awng San a shara kashun la na hte Pang lung myit hkrum ga shaka hpe jahten kau na matu, laga myen mung masa la ni galaw dat ai mung nmai nbin na kun? Ka madun dat ai lam ni gaw mabyin labau ni kawn ahkrawk galam mu hti la ai ni, myen democracy mung masa galaw nga ai ni hte hkrum jahta ai kawn na la ai ni, mu la ai mabyin ni kaw na lu la ai hpe ka dat ai re, shut ai lawm yang mung sharai la ya nna bai nhtang dat ya marit. zhk |
0 comments